Rośliny kwitnące wczesną wiosną
Warto posadzić w ogrodzie rośliny, które kwitną wczesną wiosną, aby cieszyć się ich urodą już od pierwszych słonecznych dni. Należą do nich np. oczary, które mogą kwitnąć już pod koniec stycznia, a także kaliny (niektóre odmiany kwitną już w lutym) oraz wrzośce (pierwsze odmiany zakwitają pod koniec lutego) i forsycje (kwitną na przełomie marca i kwietnia).
Oczary
Oczary to jedne z najwcześniej kwitnących krzewów. Niekiedy kwiaty pojawiają się już w styczniu! Niektóre gatunki kwitną późną jesienią, jednak przeważnie oczary zakwitają w okresie od lutego do kwietnia. Ich oryginalne, pająkowate kwiaty mają cztery wydłużone, nitkowate płatki, które mogą być gładkie lub delikatnie pofalowane.
Kwiaty oczarów mają piękne, pastelowe barwy: mogą być żółte, pomarańczowe lub czerwone. Do tego ciekawie kontrastują z brązowym lub purpurowym wnętrzem kielicha. Kwitnące oczary wyglądają niemal surrealistycznie, kiedy wokół jeszcze leży śnieg. Poza tym kwiaty niektórych gatunków i odmian delikatnie pachną.
Oczary najpiękniej wyglądają posadzone pojedynczo lub w niewielkich grupach. Ich liście barwy ciemnej zieleni ładnie kontrastują z roślinami o odmiennej kolorystyce. Dobrze prezentują się także na tle drzew iglastych lub zimozielonych krzewów. Warto posadzić je w dobrze widocznym miejscu (np. wzdłuż ścieżki czy blisko domu), aby móc w pełni docenić ich urodę, kiedy kwitną – czyli zimą oraz wczesną wiosną.
W polskich ogrodach spotkać można cztery gatunki oczarów: oczar omszony (najbardziej dekoracyjny gatunek), wirginijski (zakwita jesienią: od końca września do pierwszych przymrozków), japoński (gatunek kolekcjonerski, bardzo rzadko spotykany) oraz oczar pośredni (gatunek ten powstał ze skrzyżowania oczaru omszonego i japońskiego)
Forsycje
Forsycje zakwitają wczesną wiosną (w marcu oraz kwietniu), jeszcze przed pojawieniem się liści. Główną ozdobą tego krzewu są złocistożółte, dzwonkowate kwiaty. Liście pojawiają się dopiero po kwitnieniu, wtedy forsycja może stanowić ładne, intensywnie zielone tło dla innych roślin.
Forsycje najpiękniej wyglądają posadzone w grupach. Można z nich tworzyć szpalery oraz żywopłoty (rośliny te bardzo dobrze znoszą cięcie). Forsycje równie dobrze prezentują się posadzone pojedynczo, a odmiany karłowe idealnie nadają się do ogródków skalnych. Rośliny te nadają się także na kwiat cięty: gałązki wstawione do wazonu z wodą zakwitają już po kilkunastu dniach. W ten prosty sposób możemy zaprosić wiosnę do naszych domów już w lutym albo nawet w styczniu.
Najpopularniejszym gatunkiem forsycji w naszych ogrodach jest forsycja pośrednia, która jest mieszańcem i powstała ze skrzyżowania forsycji zwisłej z forsycją ciemnozieloną. Jeśli chodzi o odmiany to polecam polską odmianę ‘Maluch’, która została wyhodowana w Instytucie Dendrologii PAN w Kórniku. ‘Maluch’ to odporny na mróz, gęsty, zwarty, niski krzew (do 1 m), który idealnie nadaje się na niskie szpalery i do posadzenia w małych odgrodach. Kwitnie na przełomie marca i kwietnia, a jasnożółte, drobne kwiaty gęsto pokrywają cienkie gałązki krzewu.
Kalina
Kaliny swą popularność zawdzięczają pięknym kwiatom zebranym w kuliste kwiatostany, a także ozdobnym, wielobarwnym owocom. W zależności od odmiany kaliny kwitną od końca lutego do końca czerwca. Do najwcześniej kwitnących gatunków kalin należą kalina wonna oraz kalina bodnanstka. Różowo-białe kwiaty tych gatunków pojawiają się bardzo wcześnie, jeszcze przed pojawianiem się liści, niekiedy już pod koniec lutego. Kaliny te kwitną do kwietnia, a ich kwiaty pachną dosyć intensywnie.
Nieco później – na przełomie kwietnia i maja – kwitnie kalina koreańska, która ma biało-różowe kwiaty. W maju na biało zakwita kalina hordowina oraz kalina angielska, a na przełomie maja i czerwca kolejne gatunki: kalina koralowa oraz kalina japońska.
Kaliny poradzą sobie w niemal każdym podłożu, jednak najlepiej rosną w glebie żyznej, próchniczej i wilgotnej. Preferują stanowiska słoneczne lub półcieniste, jednak posadzone w cieniu będą kwitły mniej obficie. Aby kaliny dobrze rosły i pięknie kwitły, muszą mieć stale wilgotne podłoże. Krzewy te dobrze znoszą zanieczyszczenia powietrza, dlatego można je sadzić w warunkach miejskich. Kaliny dobrze znoszą cięcie i należy je corocznie przycinać. Dzięki przycinaniu odmłodzimy stare krzewy, koronom nadamy odpowiedni kształt, a roślina ładnie się zagęści. Cięcie należy wykonać zaraz po kwitnieniu.
Wrzośce
Wrzośce mogą kwitnąć zarówno wczesną wiosną, jak i latem. Najwcześniej kwitnące gatunki mogą być ozdobą ogrodu już od lutego (przeważnie kwitną do maja). Należą do nich przede wszystkim różne odmiany wrzośców krwistych, inaczej zwanych czerwonymi lub wiosennymi oraz wrzośców darlejskich.
Do ciekawych odmian wrzośca krwistego należą np.: ‘Alba’ (białe kwiaty, kwitnie od połowy lutego do końca kwietnia), ‘King George’ (kwiaty fioletowo-purpurowe, kwitnie w lutym i marcu), ‘Praecox Rubra’ (kwiaty czerwone, kwitnie od lutego do kwietnia), ‘Snow Queen’ (białe kwiaty, kwitnie od połowy lutego do końca kwietnia), ‘Rubinteppich’ (czerwone kwiaty, kwitnie od początku marca do końca maja), ‘Springwood White’ (kwiaty białe, kwitnie od końca lutego do połowy maja), ‘Vivelli’ (kwiaty czerwone, kwitnie od początku marca do maja),‘Winter Beauty’ (kwiaty ciemnoróżowe, kwitnie luty – koniec marca).Wrzośce darlejskie pochodzą z Wysp Brytyjskich, gdzie zakwitają już w styczniu. Ciekawe odmiany to np.: ‘George Rendall’ (kwiaty ciemnoróżowe), ‘Kramer Rot’ ( kwiaty czerwone), White Perfection’(kwiaty biało-kremowe).
Wrzośce należą do grupy roślin wrzosowatych i najlepiej rosną na glebach o odczynie kwaśnym (pH 4,5-5,5). Preferują stanowiska słoneczne, a w czasie suszy należy je obficie podlewać. Nie są zbyt odporne na mróz, w związku z czym należy odpowiednio zabezpieczyć je przed zimą. Aby wrzośce dobrze się rozkrzewiały i pięknie kwitły, należy je corocznie przycinać. Gatunki, które kwitną wczesną wiosną, trzeba przyciąć zaraz po kwitnieniu (czyli przeważnie w maju). Wycinamy przede wszystkim pędy suche i przemarznięte oraz przekwitłe kwiatostany. Młode krzewy należy przycinać dość mocno, by pobudzić roślinę do wytwarzania nowych pędów. Starsze krzewy nie wymagają zbyt radykalnego cięcia.
Migdałek trójklapowy
Migdałek trójklapowy zakwita na przełomie kwietnia i maja. Wtedy to na jego rózgowatych pędach pojawiają się małe, różowe kwiaty, które przypominają różyczki. Krzewy te kwitną na jeszcze bezlistnych, ciemnobrązowych pędach, a gęsto osadzone, pełne kwiaty pokrywają niemal całe gałązki migdałka.
Nierozkwitnięte „różyczki” mają barwę ciemnoróżową, a kiedy przekwitają, stają się bladoróżowe. W dużych ogrodach pięknie wyglądają gęste, silnie rozgałęzione formy krzewiaste, które mogą dorastać do około 3 m wysokości. Krzewy te wyglądają bardzo naturalnie i są dość odporne na mróz. Do posadzenia w małych ogrodach idealnie nadają się formy szczepione na pniu – są bardzo popularne.
Kiedy kwitną, przypominają gęstą, różową kulę i stanowią bardzo efektowną ozdobę ogrodu. Migdałki szczepione na pniu najpiękniej prezentują się posadzone pojedynczo na trawniku. Jednak charakteryzują się mniejszą odpornością na mróz i wymagają odpowiedniej pielęgnacji (np. regularne wycinanie pędów wyrastających z podkładki, przycinanie, zabezpieczanie przed mrozem).