Araukaria – oryginalny iglak
Oryginalne araukarie – jako jedne z niewielu iglaków – mogą być uprawiane jako rośliny doniczkowe. Dawniej rośliny te ozdabiały wysokie, chłodne kamienice i przestronne pokoje, gdzie było dość chłodno i panowała wysoka wilgotność powietrza. W naszych ciepłych mieszkaniach z centralnym ogrzewaniem araukariom jest przeważnie za sucho i za gorąco. Jednak jeśli zapewnimy im odpowiednie warunki do wzrostu i rozwoju, araukarie mogą stanowić bardzo ciekawą dekorację domu.
Pochodzenie i występowanie
Araukaria wyniosła (Araucaria heterophylla) została odkryta pod koniec XVIII wieku na wyspie Norfolk, która położona jest na Oceanie Spokojnym między Australią, Nową Zelandią a Nową Kaledonią. Obecnie spotkać ją można głównie w Australii i na wyspach położonych na Pacyfiku, a także Ameryce Południowej. Występuje także w cieplejszych rejonach klimatu umiarkowanego (basen Morza Śródziemnego, północne wybrzeża Afryki). Araukaria jest jednym z niewielu drzew iglastych, które nadają się do uprawy doniczkowej w domu. Jeszcze do niedawna roślina ta była bardzo popularną ozdobą naszych domów i mieszkań. Obecnie spotyka się ją coraz rzadziej, ponieważ araukarie źle znoszą ciepłe i zbyt suche powietrze, jakie panuje w naszych mieszkaniach jesienią i zimą.
Wygląd
Araukaria to wiecznie zielone drzewo iglaste, które w naturze może dorastać nawet do 60-70 m wysokości. Jako roślina doniczkowa po kilku latach uprawy osiąga około 150 cm wysokości (rzadko przekracza 200 cm). Araukarie rosną dosyć wolno: roczne przyrosty to około 15 cm. Roślina ta ma prosty pień, z którego poziomo, w regularnych okółkach wyrastają boczne gałęzie, gęsto pokryte ciemnozielonymi igłami. Gałęzie araukarii są bardzo dekoracyjne i mogą być ciekawą ozdobą mieszkania, jeśli tylko zapewnimy tej roślinie odpowiednie warunki. W za ciepłych pomieszczeniach, gdzie panuje niska wilgotność powietrza, araukarie gubią igły i zasychają. Warto także wiedzieć, że starsze rośliny zrzucają dolne gałązki – jest to proces całkowicie naturalny.
Stanowisko
Araukaria preferuje miejsca półcieniste, najlepszy więc będzie pokój z oknem o wystawie północnej. Roślina ta nie lubi być wystawiana na bezpośrednie działanie promieni słonecznych: jest jej wtedy zdecydowanie za sucho i za ciepło. W okresie letnim można wynieść donicę do ogrodu i umieścić ją w cieniu dużego drzewa, sprawdzi się także ocieniona weranda lub balkon. Zimą należy zapewnić araukarii jasne stanowisko i dosyć chłodne miejsce: najodpowiedniejsza będzie temperatura 5-10°C. Ideałem byłoby przeniesienie araukarii na ogrzewaną werandę lub do ogrodu zimowego. Tej ozdobnej roślinie zdecydowanie nie służy wyższa temperatura – kiedy przez dłuższy czas jest więcej niż 20°C, araukaria zaczyna gubić igły i zasychać. Ponadto roślina staje się wtedy bardzo podatna na ataki groźnych szkodników: wełnowców i wciornastków. Bardzo źle na nią działa także zbyt suche powietrze, jakie panuje w naszych mieszkaniach w okresie zimowym. Niekorzystny wpływ na stan rośliny wywiera również dym papierosowy oraz gaz z kuchenek gazowych. Warto wiedzieć, że araukarie nie tolerują innych roślin wokół siebie. Do prawidłowego wzrostu i rozwoju potrzebują dużo miejsca, gdyż mają dość rozłożysty pokrój.
Podłoże i przesadzanie
Araukaria to drzewo iglaste, więc do prawidłowego wzrostu i rozwoju potrzebuje podłoża o odczynie lekko kwaśnym. W kwiaciarniach i sklepach ogrodniczych bez problemu można kupić ziemię do iglaków. Do uprawy araukarii można użyć także podłoża przeznaczonego dla innych roślin wrzosowatych (czyli kwasolubnych) np. różaneczników czy azalii. Araukarie powinny rosnąć w glebie żyznej, przepuszczanej, próchniczej i dość wilgotnej. Młode egzemplarze przesadzamy co około 2-3 lata, starsze i większe rośliny (od 1 m wysokości) nie wymagają przesadzania. Wymieniamy im tylko wierzchnią warstwę podłoża. Araukarie należy przesadzać wczesną wiosną (pod koniec lutego, czyli przed rozpoczęciem sezonu wegetacyjnego) albo późnym latem (na koniec sierpnia, kiedy rośliny iglaste kończą sezon wegetacyjny). Nowa doniczka powinna mieć o kilka centymetrów większą średnicę niż stara. Ważne jest aby araukarię posadzić dokładnie na tej samej głębokości (posadzona głębiej lub płycej może odchorować i zgubić igły). Świeżo posadzoną roślinę podlewamy.
Podlewanie i nawożenie
Araukarię w czasie sezonu wegetacyjnego (marzec-sierpień) należy podlewać regularnie i obficie (nawet dwa razy w tygodniu). Do podlewania najlepiej używać miękkiej, odstanej wody o temperaturze pokojowej, która pozbawiona jest wapnia (wapń zmienia odczyn gleby na bardziej zasadowy, co nie służy kwasolubnej araukarii). Warto pamiętać, że nawet krótkotrwałe przesuszenie podłoża może okazać się dla tej rośliny zabójcze. Podlewanie ograniczamy zimą – araukarię podlewamy dopiero wtedy, kiedy ziemia w doniczce wyraźnie przeschnie. Araukarie nawozimy przez cały sezon wegetacyjny (od wiosny do końca lipca) raz na dwa tygodnie. Do zasilania tej rośliny najlepiej używać płynnego nawozu dla roślin iglastych, który dodatkowo zakwasi podłoże. Można zastosować także nawóz do różaneczników i azalii. Jesienią i zimą rośliny nie nawozimy.
Zabiegi pielęgnacyjne
Araukarie wymagają nie tylko stale wilgotnego podłoża, preferują także dość dużą wilgotność powietrza. Dlatego w czasie okresu wegetacyjnego należy je zraszać nawet 2-3 razy w tygodniu. Do zraszania używamy miękkiej, odstanej wody o temperaturze pokojowej. Zimą zraszamy roślinę raz w tygodniu (jeżeli rośnie w ogrzewanym pomieszczeniu). Nie zaleca się używania nabłyszczacza – igły araukarii mają ładny, ciemnozielony kolor. Jeśli są zakurzone, wystarczy przetrzeć je wilgotną szmatką. Jeżeli araukarię będziemy trzymać zimą w zbyt suchym i ciepłym pomieszczeniu (temperatura 20°C i więcej), roślina może być narażona na atak groźnych szkodników: wełnowców i wciornastków. Jeśli zaobserwujemy efekty żerowania tych szkodników, należy przenieść roślinę w chłodniejsze miejsce o dość dużej wilgotności powietrza i wykonać oprysk odpowiednim preparatem ochrony roślin. Dolne gałązki u starszych okazów araukarii mogą zasychać. Należy je wtedy wyciąć. Niestety w ich miejsce nie pojawią nowe pędy – młode przyrosty roślina wypuści u góry. Araukarie rozmnaża się z nasion lub z półzdrewnianych sadzonek, które pobiera się zimą (grudzień-styczeń). Ukorzenianie sadzonek może potrwać nawet 5 miesięcy. Nasiona pozyskuje się z roślin rosnących w środowisku naturalnym (wyspy Pacyfiku) i warto wiedzieć, że tracą one zdolność kiełkowania już po 10 dniach. Dlatego samodzielne rozmnażanie araukarii może być dosyć trudne. Lepiej kupić gotowe rośliny w sklepie ogrodniczym.