Cokół budynku – czym go wykończyć?

To cienkowarstwowe tynki kamyczkowe. Zawierają w składzie drobne kolorowe kruszywo. Odpowiada ono za efekt dekoracyjny, ale przede wszystkim sprawia, że warstwa tynku jest bardzo odporna na uszkodzenia i częste szorowanie. Tynk taki sprzedawany jest w wiaderkach, w postaci masy gotowej do nanoszenia. Układa się go pacą ze stali nierdzewnej na równym, gładkim podłożu. Może to być cementowy tynk podkładowy lub warstwa zbrojona z zaprawy wzmocnionej siatką z włókna szklanego. Warstwę zbrojoną wykonuje się na płytach termoizolacyjnych. Cokół bywa bowiem często ocieplony od zewnątrz. Zaletą tynku mozaikowego jest niska cena i łatwość utrzymania go w czystości.

Produkowane są z klinkieru lub z silikatów. Ich wymiar zbliżony jest do rozmiarów tradycyjnej cegły. Są oczywiście znacznie cieńsze. Płytki mocuje się na klej do sztywnego podłoża. Może to być warstwa zbrojona systemu ociepleniowego. Po przyklejeniu płytki trzeba zaspoinować specjalną zaprawą. Do montażu i spoinowania płytek używa się wodoodpornych i mrozoodpornych klejów wysokoelastycznych. Płytki klinkierowe są droższe i ładniejsze od silikatowych. Bogactwo ich kolorów jest ogromne. Płytki te bywają też ryflowane, żłobione, postarzane. Najdroższe są płytki ręcznie formowane. Dużą zaletą płytek klinkierowych jest wysoka odporność na wodę. Płytki silikatowe są bardziej nasiąkliwe i zrobioną z nich okładzinę cokołu trzeba pomalować bezbarwnym impregnatem hydrofobizującym. Ich kolorystyka jest dosyć uboga. Sprowadza się do kilku podstawowych barw. Oprócz płytek podstawowych przydatne są też narożne. Bez nich w narożach powstawałaby pionowa spoina. Dzięki płytkom narożnym wykończony cokół do złudzenia przypomina prawdziwy klinkierowy mur.

Wytwarzane są z kamienia naturalnego – granitu, piaskowca, dolomitu, trawertynu, wapienia lub z tańszego kamienia sztucznego (beton imitujący kamień lub konglomerat kamienny). Oferowane są płytki regularne – o kształcie prostokątnym lub nieregularne. Płytki przykleja się do podłoża w identyczny sposób jak płytki elewacyjne z klinkieru lub silikatów. Te z płytek, które mają nieregularną, łupaną fakturę mocuje się także bez spoinowania. Płytki podatne na przebarwienia trzeba kleić zaprawą na bazie białego cementu lub transparentnym bądź białym klejem żywicznym. Niektóre płytki ze sztucznego kamienia, piaskowca lub trawertynu wymagają po ułożeniu pomalowania impregnatem hydrofobizującym, który zmniejszy ich nasiąkliwość i ograniczy tendencję do brudzenia.

Ich wysokość przeważnie równa jest wysokości cokołu. Szerokość bywa różna. Grubość wynosi zaś minimum 2,5-3 cm. Płyty takie są bardzo efektowne, ale niestety znacznie cięższe niż małe kamienne płytki. Dlatego też odmienny jest sposób ich montażu. Można je przyklejać do ściany przy jednoczesnym podparciu od dołu. Do podparcia służą stalowe konsole przykręcane do ściany. Można też kotwić je za pomocą specjalnych łączników ze stali, przykręcanych najpierw do muru. Są one tak skonstruowane, żeby nie przechodziły na wylot przez płytkę, bo wtedy okładzina wyglądałaby nieatrakcyjnie. Kotwy takie mają trzpienie, które wchodzą w otwory nawiercone w bokach kamiennych płyt.

Gdy ściany fundamentowe mają konstrukcję trójwarstwową (warstwa nośna, ocieplenie i warstwa osłonowa), wtedy można zrobić cokół murowany. Warstwę osłonową wznosi się wtedy w całości z cegieł klinkierowych. Można też z klinkieru zbudować jedynie cokołową część warstwy osłonowej. Zostanie ona nadmurowana na ściance z bloczków betonowych lub innego materiału. Tak będzie z pewnością taniej. Zamiast cegieł można też użyć bloków kamiennych, na przykład z wapienia.