Floks szydlasty

Floks szydlasty (Phlox subulata) to roślina należąca do rodziny wielosiłowatych. Ta zimozielona bylina wywodzi się z Ameryki Północnej (w naturze występuje w jej wschodniej i północnej części). Floksy szydlaste są uprawiane w wielu miejscach świata – także w Polsce – jako ozdobne, kwitnące rośliny okrywowe. Swą popularność zawdzięczają przede wszystkim pięknym kwiatom oraz zimozielonym liściom. Liście są drobne, intensywnie zielone i mogą być ozdobą ogrodu niemal przez cały rok. Kwiaty natomiast pojawiają się wiosną, mogą mieć barwę białą, różową, czerwoną, fioletową. Inna nazwa floksów to płomyki („phlox” to po łacinie „płomień”), a przydomek „szydlasty” pochodzi od ostro zakończonych, igiełkowatych liści.

Floksy szydlaste tworzą bardzo gęste, zwarte, rozłożyste kępy o poduchowatym kształcie. Są to rośliny dosyć niskie – dorastają do około 10-15 cm wysokości. Floksy to rośliny okrywowe, które mają płożące, pokładające się pędy. Pędy mogą być nagie lub delikatnie owłosione. Znajdują się na nich małe (do 6 mm długości), drobne, cienkie listki, które mają intensywnie zieloną barwę i są zimozielone.

Floksy szydlaste kwitną bardzo obficie w okresie od końca kwietnia do początku czerwca. Kwiatów jest tyle, że niemal całkowicie przysłaniają liście. Pojedyncze kwiaty floksów szydlastych zebrane są w baldachogrona i złożone są z pięciu płatków korony ułożonych niemal płasko na końcach pędów. Mogą mieć barwę białą, różową, czerwona, fioletową.

Floksy szydlaste to rośliny dość łatwe w uprawie. Mogą rosnąć w niemal każdej glebie, jednak najlepiej czują się w podłożu piaszczystym, przepuszczalnym, żyznym oraz umiarkowanie wilgotnym. Floksów nie sadzimy w glebie podmokłej, zbitej, gliniastej. Byliny te dosyć dobrze znoszą okresową suszę, jednak przy przedłużającym się braku dostępu do wody rośliny należy dodatkowo podlewać.

Rośliny te wymagają stanowiska słonecznego. Posadzone w głębokim cieniu będą zdecydowanie słabiej kwitły (mogą całkowicie przestać kwitnąć), stracą swój ładny, poduchowaty pokrój (pędy zaczną się nieatrakcyjnie wyciągać), rośliny staną się także bardziej podatne na choroby.

Floksy szydlaste to rośliny całkowicie mrozoodporne. Jednak bardziej wrażliwe odmiany mogą przemarzać w czasie bardzo mroźnych, bezśnieżnych zim. Należy je więc okrywać gałązkami drzew lub krzewów iglastych przed nastaniem silnych mrozów.

Floksy nawozimy w okresie od wczesnej wiosny do końca lata. Najlepiej do tego celu użyć wieloskładnikowego nawozu mineralnego. Rośliny można też na wiosnę zasilić wieloskładnikowym nawozem wolno działającym.

Floksy szydlaste nie są wymagające w uprawie i nie potrzebują zbyt wielu zabiegów pielęgnacyjnych. Należy je regularnie odchwaszczać i wycinać przekwitłe kwiatostany.

Byliny te są dość odporne na choroby i szkodniki, jednak jeśli posadzimy je w nieodpowiednim miejscu, mogą stać się bardziej podatne na patogeny. Na stanowiskach zbyt suchych rośliny te mogą być atakowane przez przędziorki, a w miejscach zbyt wilgotnych mogą zostać zainfekowane chorobami grzybowymi (należy do nich np. mączniak prawdziwy). Podatność na choroby i szkodniki zwiększają też długie, mroźne zimy, które osłabiają rośliny. Korzenie floksów mogą być także podgryzane przez krety i nornice, a silne uszkodzenia systemu korzeniowego mogą prowadzić do zamierania roślin.

Floksy warto odmłodzić co około 4-5 lat, ponieważ kępy z czasem tracą liście w swojej środkowej części.

Floksy szydlaste to rośliny, które rozmnaża się wegetatywnie – przez podział kęp, odkłady poziome lub sadzonki pędowe. Byliny te rozmnożyć można zaraz po kwitnieniu albo na jesieni.

Rozrośnięte kępy należy wykopać, podzielić na mniejsze i od razu wysadzić na miejsce docelowe. Rośliny powinny szybko się ukorzenić i rozrosnąć. Podział kęp to także dobry sposób na odmłodzenie i odświeżenie roślin – floksy szydlaste po kilku latach uprawy tracą liście w środkowej części kępy.

Byliny można także rozmnożyć przez odkłady poziome. Polega to na przysypaniu ziemią płożących się pędów. Pędy łatwo się ukorzeniają, a rośliny tworzą nowe kępy. Floksy szydlaste dość szybko się rozrastają, szczelnie pokrywając dostępną powierzchnię dywanem zimozielonych liści i kolorowych kwiatów.

Kolejnym sposobem rozmnażania floksów szydlastych jest sadzonkowanie. Sadzonki pędowe pobiera się w sierpniu i ukorzenia w dość wilgotnym podłożu. Pojemnik z nowymi roślinami powinien stać w miejscu zacisznym i ciepłym. Na okres zimowy sadzonki przenosimy do pomieszczenia, gdzie temperatura nie spada poniżej zera. Wiosną, kiedy ziemia rozmarznie, młode rośliny wysadzamy do gruntu. Aby uzyskać efekt barwnego kobierca, rośliny sadzimy w rozstawie około 30 x 30 cm.

Floksy szydlaste idealnie nadają się na rośliny okrywowe i zadarniające. Mają dość głęboki system korzeniowy i są odporne na suszę, więc można je wykorzystywać do umacniania skarp i obsadzania murków. Floksy szydlaste pięknie prezentują się na skalniakach oraz w alpinariach. Dobrze będą wyglądać z przodu rabat czy klombów – są dość niskie (10-15 cm), więc mogą uzupełniać różnopoziomowe kompozycje roślinne.

Byliny te szybko się rozrastają dzięki płożącym i ukorzeniającym się pędom, w związku z czym można stosować je w ogrodzie jako rośliny okrywowe. Sprawdzą się szczególnie na stanowiskach słonecznych i niezbyt wilgotnych (są odporne na okresowy niedostatek wody). W okresie kwitnienia floksy szydlaste prezentują się niezwykle dekoracyjnie – białe, różowe, czerwone, fioletowe kwiaty pojawiają się bardzo obficie, niemal całkowicie przysłaniając liście. Byliny te wyglądają ładnie także po przekwitnięciu – ich zimozielone liście mogą być ozdobą ogrodu niemal przez cały rok (jeśli zima jest łagodna).

Floksy szydlaste najpiękniej prezentują się posadzone w grupach. Warto posadzić je wśród innych bylin o podobnych wymaganiach siedliskowych.

'Amazing Grace' – odmiana o kwiatach dwubarwnych, które są białe z różowo-purpurowym oczkiem.

'Atropurpurea' – płatki tej odmiany mają barwę czerwono-różową z ciemniejszym oczkiem.

'Bavaria' – odmiana o kwiatach białych.

'Candy Stripes' – odmiana o dekoracyjnych, dwubarwnych, biało-różowych kwiatach.

'Calvides White' – kwiaty tej odmiany mają barwę białą.

'Coral Eye' – odmiana ta ma kwiaty jasnoróżowe z czerwono-koralowym oczkiem.

'Emerald Cushion Blue' – kwiaty tej odmiany są błękitne.

'G.F. Wilson' – odmiana o kwiatach niebiesko-liliowych, wrażliwa na mróz – wymaga okrycia na zimę.

'Purple' Beauty' – odmiana o kwiatach fioletowych.

'Red Wings' – odmiana ta ma kwiaty czerwone.

'Scarlet Flame' – odmiana o krwistoczerwonych kwiatach.

'White Delight' – odmiana o kwiatach białych.