Łazienka z myślą o niepełnosprawnych

Przede wszystkim wejście do łazienki powinno być pozbawione wysokiego progu. Szerokość drzwi nie powinna być mniejsza niż 90 cm (przeciętny wózek inwalidzki ma 75 cm szerokości). Łazienka powinna być łatwo dostępna z korytarza czy holu. Istotne jest również sprawdzenie ciężaru drzwi – duże mogą stwarzać trudności przy otwieraniu.

Inaczej będzie wyglądał plan łazienki dla osoby poruszającej się o lasce lub kulach, a odmiennie dla tej, która korzysta z wózka inwalidzkiego. Przed wyborem mebli, sprzętów i akcesoriów warto więc sprawdzić, jaka przestrzeń będzie wystarczająca (zwłaszcza ta pod prysznicem, przy sedesie i umywalce), by każdy użytkownik danego pomieszczenia mógł z niego swobodnie korzystać. Ważne jest m.in. ustalenie wysokości, na jakiej powinny zostać powieszone elementy, które ułatwiają codzienną pielęgnację, np. wieszak na ręcznik czy nawet gniazdko elektryczne.

Najwygodniejsza będzie łazienka o planie zbliżonym do kwadratu (o bokach nie mniejszych niż 240 cm) – pozwoli to na swobodne poruszanie się w środku i manewrowanie wózkiem czy balkonikiem.

Włączniki światła powinny znajdować się nisko – np. na wysokości klamki. Wówczas każdemu z domowników będzie łatwo z nich korzystać.

Podczas urządzania bezpiecznej i wygodnej łazienki, dostosowanej do potrzeb osób z niepełnosprawnością, należy zwrócić szczególną uwagę na odpowiednie wykończenie wszystkich powierzchni. Lepiej zrezygnować z połyskliwych, śliskich płytek na rzecz antypoślizgowych, które zmniejszą ryzyko upadku.

Ściany i naroża powinny być dodatkowo zabezpieczone przed obijaniem, a posadzka przed pozostawianiem śladów przez opony wózka (jeśli dana osoba z niego korzysta). Warto też zrezygnować z okrągłej klamki obrotowej w drzwiach wejściowych, ponieważ korzystanie z niej sprawia wiele trudności osobom o słabych stawach (trudniej też operować nią z pozycji siedzącej). Należy unikać również montowania sprzętów czy mebli o ostrych krawędziach, a jeżeli się pojawią – odpowiednio je zabezpieczyć.

Łazienkę warto wyposażyć w prysznic z kratką odpływową w podłodze zamiast standardowej kabiny i brodzika – najlepiej wybrać prysznic typu walk-in. Jeżeli konieczne jest przy tym dodatkowe wydzielenie tej strefy, o wiele lepiej niż kabina sprawdzi się zasłona prysznicowa. Jeśli zaś konieczny jest montaż drzwi, to powinny uchylać się lekko i szeroko – tak, aby można było wjechać do wydzielonej kabiny wózkiem. Dobrze jest wyłożyć w tym miejscu posadzkę gumową matą, zapobiegającą poślizgom i związanym z tym upadkom. Można zdecydować się na panel prysznicowy z siedziskiem lub dokupić do normalnego prysznica oddzielne, montowane na ścianie krzesełko.

Wanna sprawdzi się przede wszystkim u osób o niedużym stopniu niepełnosprawności. Dla komfortu użytkowania dobrze jest wyposażyć ją w siedzisko nawannowe oraz zagłówek – praktyczny będzie gumowany z przyssawkami. Sprawdzi się też mata antypoślizgowa do wyściełania dna wanny.

Jeśli osoba korzystająca z łazienki porusza się na wózku inwalidzkim, umywalka powinna być zawieszona tak, aby przestrzeń pod nią pozostała wolna. Najlepiej zawiesić ją nie niżej niż na wysokości 70 cm od podłogi. Dookoła umywalki warto zachować około 90 x 120 cm wolnej przestrzeni. Najlepiej wybrać umywalkę o szerokości około 60 cm. Ciekawym rozwiązaniem jest wyprofilowana umywalka z wgłębieniem pośrodku.

Muszlę klozetową najlepiej zawiesić na wysokości wózka (ok. 45-50 cm). Dobrze sprawdzi się sedes z funkcją podmywania lub bidet, który w innych sytuacjach może służyć także do wygodnego umycia np. nóg. Dla komfortu osoby z niepełnosprawnością przycisk spłukiwania najlepiej umieścić z boku.

Planując wyposażenie łazienki, dobrze jest mieć na względzie minimalizm i ograniczenie zbędnych przedmiotów oraz ozdób, które mogą zagrozić bezpieczeństwu lub obniżyć komfort użytkowania danego miejsca. Dekoracje powinny być dodatkiem do funkcjonalności. Można postawić np. na ciekawe ramy luster, klosze lamp lub dekoracyjne płytki. Nie sprawdzą się klasyczne dywaniki. Lepiej postawić na maty antypoślizgowe – można ułożyć je np. w miejscu, w którym staje się zaraz po wyjściu z kąpieli.

O czym warto pamiętać!

Najważniejszym elementem wyposażenia łazienki dla osoby z niepełnosprawnością lub starszej są dobrze rozmieszczone uchwyty i poręcze. Takie produkty zapewniają bezpieczeństwo i podnoszą komfort. Średnicę rur należy dobrać indywidualnie – ważne, aby każdy mógł dobrze chwycić się poręczy i zapewnić sobie stabilną pozycję. Uchwyty zazwyczaj montuje się na wysokości około 70-85 cm, ale najlepiej parametr ten dobrać do wzrostu użytkownika.

Niektóre wanny od razu mają zamontowane uchwyty. Warto jednak wprowadzić też dodatkowy, umiejscowiony wyżej – na ścianie, który umożliwi podciągnięcie się i łatwiejsze podniesienie ciała. Niektóre uchwyty wyposażone są w przyssawki, co w razie konieczności pozwala zmienić położenie. Warto pamiętać, że poręcze muszą być solidnie zamocowane.

Dodatkowym elementem, który podnosi bezpieczeństwo korzystania z łazienki przez osobę z niepełnosprawnością, jest dzwonek. Jeśli zajdzie taka potrzeba, pozwala on wezwać pomoc.

Oprócz siedzisk prysznicowych i wannowych dobrym rozwiązaniem są też specjalne taborety wolnostojące. Zwykle są wykonane z plastiku, mają stabilne nogi, zakończone antypoślizgowymi nakładkami – przydają się podczas wykonywania wielu czynności higienicznych.

Przybory toaletowe muszą być umieszczone w zasięgu rąk osoby korzystającej z łazienki. Przykładowo papier toaletowy nie powinien znajdować się w koszu na podłodze czy na półce nad spłuczką – lepiej, aby był zawieszony na uchwycie na ścianie. Z kolei ręczniki dobrze powiesić na relingach – łatwiej będzie można z nich wówczas korzystać. Gdyby wisiały na haczykach, zarówno zdejmowanie, jak i ich odwieszanie, mogłoby być utrudnione.

Niezależnie od wyboru – prysznic czy wanna – należy pamiętać o wyłożeniu podłoża matami antypoślizgowymi. Łatwo je dopasować do każdego kształtu, ponieważ występują w wielu rozmiarach i wersjach.

Jaka bateria do łazienki dla niepełnosprawnych sprawdzi się najlepiej?

Warto zainwestować w baterie z fotokomórką (uruchamianą ruchem dłoni) – ułatwią one korzystanie osobom o ograniczonej sprawności i pozwolą jednocześnie zaoszczędzić wodę. W ten sam system może być wyposażona spłuczka klozetowa oraz włącznik światła w pomieszczeniu.

Jakie wybrać lustro do łazienki dla osób poruszających się na wózku?

W przypadku łazienek dla osób poruszających się na wózku inwalidzkim najlepiej zdecydować się na duże lustro. Warto zamontować je od podłogi lub od takiego miejsca, które pozwoli na przejrzenie się z pozycji siedzącej. Można zastanowić się nad lustrem z możliwością uchylania tafli i zmiany perspektywy lub małym lusterkiem powiększającym na wysięgniku.

Jaka długość węża prysznicowego w łazience dla osób z niepełnosprawnością będzie najlepsza?

Wąż od prysznica powinien mieć minimum 1,5 m – taka długość pozwoli osobie z niepełnosprawnością wygodnie z niego korzystać. Należy również pamiętać o zamontowaniu uchwytu na słuchawkę nisko, na wyciągnięcie ręki użytkownika.