Stwórz własną lampę – o jakich elementach trzeba pamiętać?

Budowa lampy nie jest skomplikowana, a wszystkie elementy do jej stworzenia możesz bez problemu znaleźć w ofercie. Niezależnie od tego, jaki jej typ pasuje do wnętrza – lampa wiszącą, stołowa czy kinkiet – istnieje wiele sposobów na kreatywne wykorzystanie gotowych części. Warto zaopatrzyć się w:

• oprawki z kablem – to podstawa oświetlenia sufitowego wiszącego. Składa się z puszki, okablowania oraz osłony. Może mieć jeden lub kilka punktów świetlnych. Do wyboru są zawieszenia w różnych kolorach, stylach i wykonane z rozmaitych materiałów, dzięki czemu z łatwością można dopasować je do projektu. Zaletą jest możliwość regulacji kabla. Nowoczesne koncepcje lamp zakładają również użycie dekoracyjnej oprawki i pozostawienie jej bez żadnego klosza, wyłącznie z żarówką retro. Kabel można dodatkowo zawiązać na supeł lub podwiesić na haku, tworząc industrialny, ciekawy projekt lampy DIY;

• podstawy lamp stołowych – w ofercie znajdziesz także bazę pod stworzenie lampy stojącej, stołowej. Dostępne są różne kolory oraz kształty: proste, fantazyjnie powyginane, eleganckie i bardzo dekoracyjne. Już sama baza lampy może więc nadać jej charakteru i wyznaczyć dalsze kroki w projekcie;

• podstawy lamp podłogowych – samodzielnie możesz wykonać także stojącą lampę podłogową, której konstrukcja opiera się na dużej podstawie. Wystarczy dobrać abażur, ozdobić gotowy lub wykonać własnoręcznie, np. ze sznurka;

• podstawy i ramiona do kinkietów – do zrobienia kinkietu będzie potrzebne specjalne ramię, do którego można zamontować wybrany klosz. To kolejny typ bazy do samodzielnego wykonania lampy;

• klosze i abażury – lampy zazwyczaj składają się też z klosza, który nieco rozprasza padające z żarówki światło i stanowi element dekoracyjny. Wykonane są z wszelkiego rodzaju materiałów: papieru, metalu, mlecznego, kolorowego lub przezroczystego szkła, bambusa, sznurka, wikliny lub tkaniny.

Zarówno do wykonania nowej lampy, jak i odnowienia starej, są zazwyczaj potrzebne te same elementy, które zostały wymienione powyżej. Dzięki wymiennym akcesoriom i podstawom można w kilku prostych krokach zmienić wygląd i sposób oświetlenia pokoju. Jak to zrobić w przypadku różnych rodzajów lamp?

• lampa sufitowa – można wymienić każdy z widocznych elementów jej budowy. Potrzebne będzie zawieszenie z kablem i dobraną do koncepcji oprawą, żarówka z dopasowanym gwintem oraz abażur. Ten ostatni można wykonać samodzielnie lub zdecydować się na gotowy (wiele modeli umożliwia przeróbki i dekorowanie, np. modne abażury papierowe w formie kuli czy klasyczne z tkaniny, które można okleić, pomalować czy zafarbować). Jeśli w starej lampie zniszczył się właśnie ten element, można wykorzystać jego konstrukcję. Wystarczy usunąć podartą lub brudną tkaninę czy papier, aby na tej podstawie przymocować, np. sznurki (warto wykorzystać technikę plecenia makramy), tiulowe pompony, sztuczne kwiaty czy wiklinę.

• lampa stojąca – do jej wykonania potrzebny będzie jeden lub kilka kloszy oraz podstawa lampy podłogowej. W przypadku gotowych elementów wystarczy jedynie przymocować wybrane oprawy dekoracyjne oraz zamontować żarówkę. W ten sposób można też odnowić starą lampę, z której pozostał ciekawy klosz lub jej podstawa. Można także pokusić się o samodzielne wykonanie podstawy, np. z trzech równej długości grubszych listewek (powstanie w ten sposób modna lampa na trójnogu. Niektórzy zwolennicy dekoracji handmade tworzą ją z drewnianych trzonków narzędzi ogrodowych oraz prostego przewodu z przełącznikiem.

• lampa nocna – do jej zrobienia lub odnowienia można wykorzystać podstawę kinkietu bądź lampy stołowej. Można też wykorzystać pomysł lampy na trójnogu, ale dobrać krótsze listewki. Prostą lampkę w formie lampionu można też stworzyć z butelki, słoika lub szklanego klosza, w którym umieszcza się zasilane bateriami lampki LED.

Lampę lub żyrandol można podłączyć przy pomocy kostki śrubowej. W tym przypadku do prawidłowego zamontowania przewodów trzeba przykręcić małą śrubkę, która znajduje się w podstawie lampy. To typowe, tradycyjne rozwiązanie stosowane w lampach nieco starszego typu. Nowocześniejsze będą złączki oświetleniowe, przy których przewody z lampy w prosty sposób przyłącza się do tych wystających z sufitu. Złączki szare stosuje się do sterowania pojedynczymi punktami świetlnymi, białe do wielu źródeł światła. Dostępne są także złączki uniwersalne do wieloramiennych żyrandoli.

Zazwyczaj podłączyć trzeba trzy rodzaje przewodów lampy:

• fazowy (oznaczony L),

• neutralny (z symbolem N)

• ochronny PE lub określony przy pomocy kółka z odwróconym T (przy oświetleniu LED dodatkowo 2 przewody niskonapięciowe + i -).

Należy je dobrze dopasować do przewodów wystających z sufitu. Obowiązują jednolite standardy ich oznaczania: fazowy jest brązowy, czarny lub szary, neutralny ma kolor niebieski, a ochronny zielono-żółty. Przy oprawach dwustrefowych stosuje się jeszcze jeden przewód czarny fazowy. Przewód ochronny może nie pojawiać się w niektórych oprawach, np. tych z plastiku. W takiej sytuacji nie podłączony przewód PE wystający z sufitu trzeba podkleić przy pomocy taśmy izolacyjnej.

Stworzenie własnej lampy nie musi być trudne i wymagać wielu akcesoriów, narzędzi oraz umiejętności. Zadowalający efekt można uzyskać przy pomocy gotowych elementów montażowych czy tego, co zazwyczaj znajduje się w każdym domu, np. sznurka, papieru, skrawków materiałów.

Najbardziej dekoracyjne i wyeksponowane będą lampy zamontowane w salonie, który stanowi wizytówkę domu i wyznacznik jego stylu. Potrzebne będzie oświetlenie główne w postaci lampy wiszącej. Często przydają się także lampki stojące lub dodatkowe oświetlenie wiszące nad stołem jadalnianym. Spośród gotowych abażurów warto wybrać te wykonane z eleganckiej, często tłoczonej lub malowanej tkaniny bądź szklany klasyczny klosz. Można też nadać indywidualnego charakteru wnętrzu, wykonując ten element dekoracyjny samemu.

Potrzebny będzie stary lub nieciekawy klosz, który bez żalu będzie można przerobić. Można zdjąć z niego tkaninę lub inny rodzaj materiału, by pozostała tylko metalowa konstrukcja. Do niej wystarczy przywiązać dekoracyjny sznurek (polecany jest ten do robienia makramy) lub przymocować małe metalowe kółeczka, na których zawisną kulki cotton balls czy tiulowe pompony (można je zrobić samodzielnie lub kupić).

Biały abażur z tkaniny można też pomalować. Najlepiej wykorzystać do tego farby do tekstyliów. Pierwszym krokiem będzie zrobienie szkicu ołówkiem. Można w tym celu wykorzystać także szablony do malowania ścian. Na tego typu abażurze można również wyszyć wybrany wzór kolorowa muliną lub włóczką, a także ozdobić kształtami wyciętymi z filcu czy grubego kartonu (będzie jednak mniej trwały).

Lampy do kuchni powinny być nie tylko dekoracyjne, pasujące do aranżacji, ale też praktyczne i łatwe do utrzymania w czystości. Dlatego najlepsze będą klosze i abażury, które można łatwo wymienić (np. niedrogie papierowe) lub umyć (np. ze szkła czy metalu). Ciekawym pomysłem będzie wykorzystanie metalowych durszlaków, butelek lub słoików, w których należy w zasadzie tylko wykonać otwór pod przyłącze i lampa gotowa!

Do sypialni można zamontować podobne lampy do tych, które wykorzystujemy w salonie. Warto jednak zadbać też o mniejsze, bardziej nastrojowe źródło światła i ustawić na stolikach nocnych lampki stojące. Klosz można wybrać z szerokiej oferty gotowych opraw lub wykonać – podobną techniką jak opisana powyżej – ze sznurka, pomponów, nowej tkaniny.

Jeśli stary abażur o prostym kształcie pobrudził się lub zniszczył, można uszyć coś w rodzaju pokrowca. Wystarczy pasek dzianiny (elastycznego materiału) o wymiarach odpowiadających szerokości i obwodowi starego klosza (należy dodać zapas ok. 5- 8 cm u góry i z dołu dłuższego boku na tunel oraz ok. 1 cm na szew z boku). Materiał stanowiący zapas należy podwinąć i zszyć, aby można było do powstałego tunelu wciągnąć cienką gumkę. Powstały pokrowiec wystarczy naciągnąć na stary abażur lub jego metalową konstrukcję. Tak samo można odnowić lampę sufitową. Nowy materiał można też doszyć ręcznie do starego bez wykorzystywania gumek.

Do lamp łazienkowych należy wybrać takie podstawy, które można zamontować w pomieszczeniach narażonych na wilgoć i kontakt z wodą. Najlepiej wybrać też takie materiały, które można będzie łatwo wyczyścić, np. szklane klosze. Można kupić gotowe lub zrobić je z niepotrzebnego wazonu czy ciekawego słoika. Trzeba jednak wywiercić otwór przy pomocy wiertła do szkła lub ceramiki. Należy pamiętać, aby ustawić wiertarkę na małe obroty i co jakiś czas chłodzić wiertło.

W pokoju dziecka najlepiej sprawdzą się lampy, które można łatwo samodzielnie ozdobić (najlepiej wraz z dzieckiem) i wymienić, kiedy ulubione kolory czy motywy z bajek się znudzą. Warto wybrać prosty abażur z tkaniny w neutralnym kolorze i przykleić lub przyszyć do niego wybrane dekoracje, np. pompony, kwiaty, cekiny, kształty z filcu, skrawki tiulu czy papierowe wycinanki, jak gwiazdki, groszki czy serduszka. Dobrze sprawdzą się także papierowe kule, które można pomalować lub zrobić z nich latający balon: wystarczy kawałek sznurka, na którym zawiesza się mały koszyk (może być wiklinowy lub wykonany z papieru czy uszyty z filcu).

Możesz wykorzystać też pomysł na stworzenie dużej kuli cotton balls. Potrzebny będzie balon, najlepiej taki, który można napompować na kształt kuli. Trzeba na niego nawinąć sznurek tak, aby stworzył gęstą plecionkę. Następnie całość trzeba posmarować kilkoma warstwami utwardzającego kleju, a po wyschnięciu, przebić balon.

Najprostszym sposobem na zmianę starej lampy lub zrobienie jej samodzielnie jest wybór klosza papierowego. Najtańszy i najprostszy w przerobieniu będzie ten o standardowym kształcie kuli. Można go pomalować (pamiętając, aby nie używać zbyt dużej ilości wody do rozcieńczania farb), okleić papierem, filcem, materiałem, tiulem, pomponami czy zawiesić kompozycję kilku kolorowych kul.

Kabel lampy wiszącej można regulować. Wystarczy wpiąć go w kostkę, która znajduje się w oprawie podstawy lampy sufitowej.

Szklany klosz można pomalować farbami do szkła i ceramiki.

Wysokość zależy od wielkości stołu: przy tych o blacie do 120 cm długości należy zawiesić lampę na wysokości ok. 60 cm, a przy większych 70-90 cm. Warto sprawdzić, czy światło pada na całą powierzchnię blatu.