Czujnik czadu – co warto wiedzieć przed zakupem?
Każdego roku w Polsce ponad sto osób traci życie w wyniku zatrucia tlenkiem węgla, a kilkaset kolejnych wymaga hospitalizacji. Do tragedii najczęściej dochodzi w sezonie grzewczym. Podobnym wypadkom można jednak zapobiec. Bezpieczeństwo zapewniają czujniki czadu, które informują domowników o zagrożeniu nawet wówczas, gdy stężenie CO w powietrzu jest minimalne. Sprawdź i dowiedz się, co należy wiedzieć przed zakupem detektora i na jakie parametry zwrócić uwagę.
Ryzyko zatrucia czadem
Tlenek węgla, czyli CO, jest bezbarwnym, bezwonnym i niedrażniącym gazem, który szybko rozprzestrzenia się w powietrzu. Jest silnie toksyczny i niewyczuwalny dla ludzkiego nosa, dlatego stanowi ogromne niebezpieczeństwo dla zdrowia oraz życia.
Trujący gaz przedostaje się do organizmu przez układ oddechowy. Jest wchłaniany do krwiobiegu, następnie blokuje dopływ tlenu do organizmu i powoduje szereg niebezpiecznych powikłań. W wyniku zatrucia tlenkiem węgla mogą wystąpić:
- ból i zawroty głowy,
- nudności oraz wymioty,
- drgawki,
- zaburzenia orientacji i równowagi,
- osłabienie,
- zaburzenia świadomości,
- nieodwracalne uszkodzenie ośrodka układu nerwowego,
- niewydolność wieńcowa,
- zawał,
- w najgorszym wypadku – nawet śmierć.
Czujnik czadu – kiedy jest potrzebny?
Tlenek węgla, zwany potocznie czadem, to nieorganiczny związek chemiczny o silnych właściwościach toksycznych. Gaz ten powstaje w wyniku niepełnego spalania paliw: oleju, benzyny, drewna, węgla oraz ropy.
Do niebezpiecznego zatrucia czadem dochodzi najczęściej w wyniku ograniczonego dostępu powietrza. Odnosi się to przede wszystkim do zasłoniętych kratek wentylacyjnych, zbyt szczelnych okien, a także zapchanych bądź nieszczelnych przewodów kominowych oraz niesprawnych piecyków gazowych.
Dlatego czujniki czadu powinny znaleźć się w każdym pomieszczeniu, w którym są kominki, kotły i gazowe podgrzewacze wody.
Jakie czujniki bezpieczeństwa powinny być w każdym domu?
Czujniki czadu – rodzaje
Sprawne funkcjonowanie systemu grzewczego to podstawa bezpieczeństwa domowników. Dlatego, jeśli korzystasz w domu z ogrzewania gazowego lub kominka, rozważ zakup odpowiedniego czujnika czadu. To urządzenie, które na bieżąco kontroluje poziom tlenku węgla w pomieszczeniu. Jeżeli stężenie CO przekracza dopuszczalne normy, czujnik poinformuje cię o zaistniałym zagrożeniu, uruchamiając alarm świetlny i dźwiękowy.
Jaki model wybrać? Najważniejsze, aby sprzęt miał certyfikat świadczący o zgodności z europejskimi normami. Podczas zakupów warto zachować ostrożność, ponieważ niektóre, tańsze modele, nie są dostosowane do restrykcyjnych wymagań, przyjętych w Unii Europejskiej. Urządzenie powinno spełniać normę PN-EN 50291, potwierdzoną odpowiednim dokumentem. Warto również zwrócić uwagę na to, czy detektor ma indywidualny numer seryjny oraz czy przeszedł odpowiednie testy.
W zależności od potrzeb możesz wybrać model podstawowy lub łączący w sobie kilka funkcji:
- Czujnik czadu – wyposażony w ogniwo elektrochemiczne. Jeżeli w pomieszczeniu znajdują się nawet niewielkie ilości czadu, zachodzi reakcja chemiczna, która polega na utlenieniu CO. Przepływ prądu uruchamia alarm.
- Czujnik czadu i dymu – na bieżąco bada stężenie tlenku węgla i dymu. W urządzeniu znajdują się dwa niezależne sensory. Detektor dymu kontroluje powietrze pod kątem obecności produktów powstałych podczas spalania lub tlenia się. Z kolei czujnik czadu monitoruje otoczenie pod kątem obecności CO. W razie wybuchu pożaru lub wykrycia tlenku węgla, w urządzeniu włącza się alarm.
- Czujnik czadu i gazu – służy do monitorowania stężenia czadu, gazu ziemnego i propan butanu w powietrzu. Kiedy stężenie któregokolwiek z gazów wzrośnie ponad normę, w urządzeniu włączy się alarm dźwiękowy i optyczny.
Czujnik czadu, dymu czy gazu? Co wybrać?
Dostępne są rozmaite modele czujników bezpieczeństwa. Producenci oferują urządzenia wykrywające jedną substancję lub kilka. Niezależnie od tego, na którą opcję się zdecydujesz, wybierz wyłącznie produkt mający odpowiednie atesty.
- Czujnik czadu powinien znaleźć się w każdym pomieszczeniu, w którym są urządzenia grzewcze spalające paliwo. Chodzi przede wszystkim o kuchnie z kuchenkami gazowymi oraz łazienki z popularnymi „junkersami", czyli piecami gazowymi, służącymi do podgrzewania wody. Jeśli w domu korzystasz z kominka, także warto rozważyć zakup detektora czadu.
- Czujnik gazu przyda się w pomieszczeniach, w których istnieje ryzyko ulatniania się gazu. Znajdzie zatem zastosowanie w kuchniach oraz łazienkach, w pobliżu kuchenek gazowych i gazowych podgrzewaczy wody, a także w kotłowniach i w miejscach, w których znajdują się podgrzewacze z otwartą komorą spalania.
- Czujnik dymu sprawdzi się tak naprawdę w każdym domu i mieszkaniu, bez względu na rodzaj systemu grzewczego. Dba o bezpieczeństwo, wykrywa zbyt duże zadymienie i wysoką temperaturę. Natychmiastowa reakcja w razie pożaru może uratować życie, a także zminimalizować ewentualne straty, spowodowane przez rozprzestrzeniający się ogień.
Na co jeszcze zwrócić uwagę, wybierając czujnik czadu?
Podstawowe detektory czadu są wyposażone w czujniki wykrywające CO w pomieszczeniu oraz w akustyczny system alarmowy, który głośnym dźwiękiem – na poziomie 80-90 dB – zawiadamia o zaistniałym zagrożeniu. Oprócz tego o niebezpieczeństwie informuje sygnalizacja optyczna, czyli świecąca się na czerwono lampka.
Droższe czujniki mogą być też wyposażone w wyświetlacz LCD. Modele tego typu dokładniej mierzą stężenie CO w pomieszczeniu i tym samym szybciej wykrywają trujący gaz.
Wybierając czujnik czadu, warto też zwrócić uwagę na rodzaj zasilania urządzenia. Do wyboru są modele:
- bateryjne, w których głównym źródłem zasilania jest akumulator,
- sieciowe, które wymagają podłączenia do gniazdka elektrycznego,
- sieciowo-bateryjne, które są wyposażone w baterię i mogą być również podłączone do gniazdka.
Gdzie zamontować czujnik czadu?
Detektor tlenku węgla powinien być zawsze zamontowany w pomieszczeniu, w którym znajdują się urządzenia grzewcze, w tym piece kaflowe, piecyki naftowe czy kotłownie z piecami węglowymi.
Ponadto czujnik musi znajdować się w pobliżu potencjalnego źródła emisji CO, jednak nie dalej niż 6 m od niego. Aby urządzenie działało poprawnie, nie może być zastawione meblami, zasłonami czy innymi przedmiotami, które ograniczają dopływ powietrza. Warto też pamiętać, że tlenek węgla utrzymuje się stosunkowo nisko podłoża, dlatego wskazane jest zainstalowanie czujnika ok. 150 cm nad podłogą.
Jak zapobiegać powstawaniu czadu?
Zaopatrzenie się w czujnik CO to niejedyny sposób na zminimalizowanie ryzyka zatrucia tlenkiem węgla. Pamiętaj, że główną przyczyną zaczadzeń jest niepełne spalanie, które zachodzi przy braku odpowiedniej wentylacji. Dlatego, jeśli korzystasz np. z kuchenki gazowej, zadbaj o dopływ świeżego powietrza z zewnątrz.
Regularnie sprawdzaj też stan przewodów kominowych oraz urządzeń grzewczych – serwisuj je i w razie konieczności wymień na nowsze i bezpieczniejsze modele. Nigdy nie zasłaniaj kratek wentylacyjnych ani otworów nawiewnych, ponieważ ich uszczelnienie również może przyczynić się do zatrucia czadem. Często wietrz mieszkanie, także zimą.
Przed rozpoczęciem sezonu grzewczego, warto poświęcić chwilę na sprawdzenie stanu urządzeń grzewczych. Czynności te nie wymagają wiele wysiłku, a mogą uratować zdrowie i życie domowników.
Zobacz, o co pytają nasi klienci
Dlaczego czujnik czadu piszczy bez powodu?
Częste uruchamianie czujnika bez wyraźnej przyczyny może wskazywać na wyczerpanie baterii w urządzeniu. W takim przypadku należy wymienić baterię na nową.
Czujnik czadu czy dymu? Co wybrać?
Czujniki czadu powinny być zamontowane w pomieszczeniach, w których znajdują się czynne kominki, piece, kotłownie bądź „junkersy". Z kolei czujniki dymu znajdą zastosowanie w każdym domu, ponieważ wykrywają dym ulatniający się np. z wadliwej instalacji elektrycznej lub uszkodzonej kuchenki. Jeżeli zależy ci na podwójnym zabezpieczeniu, wybierz model 2w1, który łączy obie funkcje.
Jaki czujnik do domu ogrzewanego gazem?
W domu ogrzewanym gazem powinien się znaleźć czujnik gazu i czadu. Dodatkowym zabezpieczeniem może być także detektor dymu. Wszystkie powyższe funkcje są dostępne w urządzeniach typu 2w1 lub 3w1.
Jaki czujnik gazu do łazienki?
Jeżeli w twojej łazience woda jest ogrzewana za pomocą gazowego ogrzewacza przepływowego, warto zainwestować w podwójny czujnik, który wykryje zarówno gaz, jak i czad.