Kalendarz ogrodnika – wrzesień
We wrześniu czeka nas sporo pracy w ogrodzie. To bardzo dobry moment na sadzenie roślin iglastych i liściastych oraz cebulek roślin cebulowych. Jesienią możemy także założyć trawnik lub wrzosowisko. Nie zapominajmy o porządkach na rabatach i klombach. Bierzmy się do pracy!
Trawa z rolki lub siewu
Wrzesień to oprócz przełomu kwietnia i maja najlepsza pora na zakładanie trawnika. Podłoże pod jesienny trawnik należy przygotować w taki sam sposób, jak na wiosnę. Teren należy oczyścić z chwastów, martwych części roślin i śmieci. W tym celu możnesz zastosować oprysk herbicydem totalnym, a po ok. trzech tygodniach najlepiej przekopać ziemię glebogryzarką i wygrabić korzenie i resztki roślin. Następnie glebę wyrównujemy i walcujemy walcem.
Trawa do siania
Jak siać trawę ręcznie? Przed wysianiem nasion trzeba delikatnie wzruszyć podłoże grabiami, a po wysianiu glebę powinno się jeszcze raz zwałować i podlać. Na trawniki dywanowe i rekreacyjne najlepiej nadają się mieszanki traw złożone z kostrzewy czerwonej, mietlicy pospolitej, wiechliny łąkowej i życicy trwałej. Nasiona należy wysiewać w bezwietrzną i pochmurną pogodę (aby silne słońce nie wysuszyło nadmiernie podłoża). Po ok. 10 dniach nasiona traw powinny wykiełkować.
Trawa z rolki
Dużo szybszym sposobem na piękny trawnik jest układanie trawy z rolki. Teren pod trawę z rolki także powinien być oczyszczony i wyrównany. Po świeżo ułożonym trawniku nie należy chodzić przez ok. tydzień. Trzeba pamiętać o regularnym podlewaniu, by trawa dobrze się ukorzeniła. Trawnik z rolki można zakładać w ogrodzie przez cały sezon wegetacyjny, jednak w czasie upalnych, letnich miesięcy trawa słabiej się ukorzenia i istniej ryzyko przesuszenia darni.
Jeśli mamy już trawnik, trzeba pamiętać, aby go podlewać (w miarę potrzeb) oraz regularnie kosić, ponieważ we wrześniu trawa nadal rośnie dość intensywnie (szczególnie kiedy jest ciepło i wilgotno).
Nawozy jesienne
We wrześniu nie nawozimy już roślin nawozami bogatymi w azot, stosujemy za to nawozy zasobne w potas i fosfor. Potas korzystnie wpływa na drewnienie pędów, co zwiększa odporność roślin na ujemne temperatury oraz niedostatki wody w glebie. Rośliny zasilane nawozami potasowymi lepiej radzą sobie z atakami szkodników i chorób. Fosfor natomiast przyczynia się do rozwoju bryły korzeniowej i usprawnia proces pobierania wody z gleby.
Jeśli mamy zbyt kwaśną glebę, należy wykonać wapnowanie, co podniesie odczyn gleby. Jesienią warto również zastosować nawozy organiczne, takie jak obornik i kompost. Nawożenie organiczne stosujemy w momencie jesiennego przekopywania gleby – dzięki temu składniki nawozów umieścimy odpowiednio głęboko w glebie.
Prace porządkowe
Rośliny na rabatach i klombach nadal podlewamy i odchwaszczamy, a także usuwamy przekwitłe kwiatostany (np. u róży). Koniec września oraz przełom września i października to czas, kiedy przekwitają ostatnie rośliny kwitnące. Powinno się oczyścić rabaty z resztek roślin jednorocznych i uporządkować rabaty z roślinami wieloletnimi.
Byliny odchwaszczamy oraz usuwamy chore i uschnięte pędy. Warto też regularnie grabić i palić pierwsze opadłe liście, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się chorób grzybowych i pleśni. Zbieramy też opadłe i zgniłe owoce, które mogą być źródłem groźnych chorób i bakterii.
W pierwszej połowie września po raz ostatni przycinamy żywopłoty oraz drzewa i krzewy liściaste i iglaste. Ich pędy muszą bowiem zdrewnieć przed zimą. Jeśli wrzesień jest zimny i prognozowane są pierwsze przymrozki, należy zabrać z balkonów i tarasów rośliny uprawiane w donicach i skrzynkach.
Sadzenie roślin cebulowych
Wrzesień to dobry moment na sadzenie roślin cebulowych. Na początku miesiąca sadzimy:
- kamasje
- kokorycze
- narcyzy, obrazki
- przebiśniegi
- psizęby
- pustynniki
- puszkinie
- sachownice
W drugiej połowie miesiąca sadzimy:
- cebulice
- hiacynty
- iksje, śniedki
- kosaćce cebulowe
- krokusy
- ranniki
- szczawiki
- szafirki
- śnieżyczki
- śnieżyce
- tulipany
- zawilce
Cebulki należy posadzić w dobrze spulchnionej glebie bogatej w składniki odżywcze. Przed posadzeniem podłoże powinno się nawieźć nawozami mineralnymi lub naturalnymi (np. obornikiem). Cebule przed nastaniem mrozów muszą się dobrze ukorzenić. Najlepiej umieścić cebulki w specjalnych koszykach, warto też oznaczyć miejsce posadzenia, aby na wiosnę przez przypadek nie przekopać terenu, gdzie mają pojawić się rośliny.
Warzywa i owoce
Zbieramy ogórki, paprykę i pomidory, a także cebulę oraz bób i fasolę na suche ziarno. Zaczynamy zbór warzyw korzeniowych (buraki, marchew, pietruszka, seler). Do połowy września można wysiać do gruntu buraki liściowe, roszponkę, szpinak, w drugiej połowie września sadzimy cebulę dymkę.
Wczesną jesienią rozmnażamy rabarbar. Warzywa, które jeszcze rosną na zagonach (np. marchew, buraki, kapusta), należy podlewać w miarę potrzeb oraz regularnie odchwaszczać. Glebę na pustych zagonach warzywnych przekopujemy.
We wrześniu zbieramy jabłka, grusze, śliwy, a także wczesne odmiany winogron. Nadal można zbierać jeżyny, maliny oraz malinojeżyny, dojrzewają też wrześniowe truskawki. W tym miesiącu owocują także orzechy włoskie i leszczyna pospolita.
Wrzosy w ogrodzie
Wrzesień to czas, kiedy kwitną wrzosy, więc warto zaprosić je do swojego ogrodu. Na wrzosową rabatę należy wybrać ciepłe i słoneczne miejsce, a także wzbogacić glebę o torf kwaśny.
Jak pielęgnować wrzosy?To rośliny kwasolubne i najlepiej rosną w podłożu o pH od 3,5 do 5,0. Gleba powinna być też lekka, przepuszczalna i próchnicza. Na wrzosowisku warto posadzić także wrzośce – zakwitną już wiosną w kolejnym roku.
Wrzosy w ogrodzie
Wykopujemy rośliny bulwiaste niezimujące w gruncie
Przed nastaniem mrozów należy wykopać bulwy i cebule roślin, które nie zimują w gruncie w naszym klimacie. Należą do nich np. mieczyki, ich nadziemną część przycinamy, pozostawiając około 5-10 cm łodygi, a następnie wykopujemy bulwy i przez około 3-4 tygodnie suszymy je w ciepłym i przewiewnym pomieszczeniu.
Następnie bulwy przebieramy i oczyszczamy (usuwamy resztki suchych pędów) i oddzielamy bulwy przybyszowe. Cebule przechowujemy w suchym i przewiewnym pomieszczeniu, gdzie temperatura nie spada poniżej 5-10 °C.
Pod koniec września wykopujemy:
accidantery,
eukomisy,
galtonie,
ismeny,
tygrysówki.
A po pierwszych przymrozkach bulwy:
dalii,
begonii bulwiastych,
pacioreczników.
Co około 2-3 lata wykopujemy lilie – należy je oczyścić i przesuszyć, a na wiosnę posadzić.
Byliny ogrodowe
Wrzesień to czas, kiedy możemy przesadzać i rozmnażać przez podział byliny wieloletnie, które kwitną wiosną i na początku lata. Do bylin kwitnących w tym czasie należą np.:
barwinek
bergenia
bodziszek
dąbrówka rozłogowa
funkia, gęsiówka
goździk pierzasty
krwawnik
runianka
serdusznik okazały
skalnica
tawułka
złocień
zawciąg
żagwin
Dzielimy i rozmnażamy także trawy: kosmatkę leśną i śnieżną, turzyce. Jeśli liliowce przekwitły, można podzielić ich kępy i posadzić rośliny w nowym miejscu.
Sadzimy drzewa i krzewy iglaste
Pierwsza połowa września to ostatni moment na sadzenie drzew i krzewów iglastych. Trzeba to zrobić teraz, aby rośliny zdążyły ukorzenić się przed nastaniem mroźnej zimy. Iglaki sadzimy w dołku, który jest dwukrotnie większy od bryły korzeniowej.
Nie możemy zapomnieć o zapewnieniu roślinom iglastym odpowiednio kwaśnego podłoża. W tym celu warto przy sadzeniu zastosować torf kwaśny i dodatkowo wyściółkować rośliny korą dekoracyjną.
W warunkach miejskich najlepiej rosną sosny, jałowce i modrzewie. Sosny mają bardzo małe wymagania glebowe i są odporne na zanieczyszczenia powietrza. Jałowce świetnie znoszą upały i suszę.
Decydując się na posadzenie modrzewia, musimy pamiętać, że jest to jedyne drzewo iglaste, które gubi igły na zimę. Posiadanie w ogrodzie modrzewia wiąże się więc z koniecznością sprzątania opadłych żółto-brązowych igieł.
Sadzimy drzewa i krzewy liściaste
Jesień to także dobry moment na sadzenie krzewów i drzew liściastych. Wprawdzie rośliny pojemnikowe można sadzić przez cały sezon wegetacyjny, ale jeśli mamy zamiar wzbogacić nasz ogród o naprawdę duże okazy, warto kupić rośliny z tzw. gołym korzeniem, czyli wykopane bezpośrednio z ziemi.
Najlepszą porą na sadzenie roślin z gołym korzeniem jest wczesna wiosna bądź jesień, kiedy nie ma upałów i jest małe prawdopodobieństwo, że bryła korzeniowa będzie narażona na przesuszenie. Posadzone drzewa i krzewy należy obficie podlać. We wrześniu można także sadzić rośliny zimozielone.
Oczko wodne
Jeśli wrzesień jest chłodny i zapowiadane są przymrozki, należy przygotować rośliny wodne do zimowania. Pędy przycinamy kilka centymetrów nad bryłą korzeniową. Najmniej odporne na chłód gatunki (np. kalle) umieszczamy w ciepłym i jasnym pomieszczeniu.
Grzybienie możemy zostawić w wodzie, jeśli staw ma głębokość powyżej 1 m, jeśli jest płytszy – przekładamy je do pojemnika wypełnionego wodą i zimujemy w jasnym, chłodnym miejscu.
Zobacz, o co pytają nasi klienci
Czym nawozić trawnik we wrześniu?
We wrześniu najlepiej stosować nawóz o wysokiej zawartości potasu (K). Potas wspomaga odporność trawnika na niskie temperatury i choroby oraz poprawia kondycję korzeni, co jest szczególnie ważne przed zimą. Potas również wspomaga fotosyntezę i ogólną kondycję roślin.