Kalendarz ogrodnika – październik
W październiku trzeba przede wszystkim pamiętać o pracach porządkowych – oczyścić rabaty z roślinami ozdobnymi, uporządkować grządki warzywne, przekopać glebę, zadbać o nawożenie trawy i roślin. Jesień to dobry moment na sadzenie roślin z gołym korzeniem. Sadzimy także róże. Bardziej wrażliwe gatunki zabezpieczamy przed pierwszymi przymrozkami, zbieramy ostatnie warzywa i owoce. Jak zaplanować prace w ogrodzie? Podpowiadamy!
Trawnik
W październiku koszenie trawników wciąż jest konieczne – trawę należy w tym miesiącu skosić przynajmniej dwukrotnie. Jeśli jest ciepło i sucho, murawę nawadniamy w miarę potrzeb. Można jeszcze zastosować nawóz fosforowo-potasowy. Warto również pamiętać o regularnym grabieniu opadłych liści z trawnika. Gruba warstwa liści odcina korzenie i źdźbła trawy od światła, co może doprowadzić do rozwoju pleśni śniegowej lub chorób grzybowych."
Prace porządkowe
W październiku jeszcze przed wystąpieniem pierwszych przymrozków, należy zabezpieczyć rośliny ciepłolubne uprawiane w gruncie. Bardziej wrażliwe gatunki (np. młode budleje, ketmie syryjskie czyli hibiskusy, klony palmowe oraz powojniki, róże) kopczykujemy do wysokości około 30-40 cm. Jeśli zima będzie sroga i rośliny przemarzną, powinny odbić z najniższych pędów.
W październiku oczyszczamy rabaty, na których rosły rośliny jednoroczne. Z grządek usuwamy chwasty i resztki roślin, glebę przekopujemy i nawozimy. Na jesieni stosujemy nawozy fosforowo-potasowe, nie należy używać nawozów azotowych (te zastosujemy na wiosnę). Glebę można także zasilić dobrze rozłożonym obornikiem, jednak nie częściej niż co 3-4 lata.
Ziemię z obornikiem przekopujemy, nie wyrównujemy powierzchni. Jesienią do nawożenia można także użyć kompostu, który rozkładamy koliście wokół roślin, a glebę lekko przekopujemy.
Jak zrobić kompostownik w ogrodzie?
Warzywa
W październiku zbieramy ostatnie warzywa: brokuły, kalarepę, kalafiory, kapustę, marchew, rzodkiew, rzepę. W pierwszej połowie miesiąca zbieramy też szpinak z siewu letniego.
Przed nastaniem mrozów zbieramy także pomidory, także te niedojrzałe – powinny dojrzeć, jeśli będziemy je przechowywać w ciepłym miejscu. Rośliny cebulowe i czosnek przechowujemy w miejscach suchych (np. strych), warzywa korzeniowe potrzebują wyższej wilgotności powietrza (np. piwnica).
Grządki po warzywach oczyszczamy, a resztki roślinne możemy przeznaczyć na kompost – pod warunkiem, że nie są porażone przez choroby. Zagony przekopujemy i nawozimy kompostem, obornikiem lub nawozami mineralnymi.
Na początku października możemy sadzić do gruntu cebulę dymkę, a pod osłonami warto wysiać zimowe sałaty.
Owoce
Zbieramy ostatnie owoce jabłek, gruszek, śliwek i pigwy. Wysoko rosnącym owocom nie przeszkadzają przygruntowe przymrozki (do minus 2-3 stopni), ale jeśli zapowiadane są silniejsze mrozy, wszystkie owoce trzeba zebrać i schować.
Do przechowywania nadają się tylko zdrowe owoce, które mają nieuszkodzoną skórkę i nie są robaczywe. Owoce zasuszone, opadłe, gnijące, porażone chorobami trzeba spalić lub wrzucić do specjalnych pojemników na odpady organiczne.
Sadzenie roślin z gołym korzeniem
W październiku sadzimy w ogrodzie rośliny z gołym korzeniem. Rośliny kopane wprost z gruntu można sadzić tylko wczesną wiosną lub jesienią.
Gatunki drzew i krzewów owocowych oraz gatunki ozdobne (także te na żywopłot) kupujemy w stanie bezlistnym. Należy posadzić je od razu po zakupie, bo inaczej wyschną.
Do dołka warto wrzucić trochę dobrze rozłożonego nawozu naturalnego – kompostu albo żyznej ziemi ogrodniczej (np. substratu ogrodniczego na bazie torfu wysokiego). Świeżo posadzone rośliny obficie podlewamy i dbamy o to, żeby ziemia wokół nich była stale wilgotna.
Wiotkie i wysokie gatunki warto dodatkowo zabezpieczyć palikami, żeby nie połamały ich silne podmuchy wiatru. Świeżo posadzonych roślin nie przycinamy, trzeba to zrobić dopiero na wiosnę. Rośliny z gołym korzeniem, których nie możemy od razu posadzić, trzeba zadołować i obficie podlać.
Kiedy sadzić róże?
Październik to dobry moment na sadzenie róż – powinny dobrze ukorzenić się przed nastaniem zimy i zakwitnąć w kolejnym sezonie wegetacyjnym.
Jak sadzić róże?
Dwa-trzy tygodnie przed planowaniem sadzeniem tych ozdobnych krzewów glebę trzeba głęboko przekopać (do około 50 cm) i wzbogacić kompostem lub nawozem sztucznym dla róż (bez związków azotowych).
Świeżo posadzone krzewy obficie podlewamy i kopczykujemy. Kopczyki ziemi powinny mieć około 20-30 cm. Róże wymagają stanowisk ciepłych, słonecznych, zacisznych, osłoniętych od wiatru. Krzewy te preferują gleby żyzne, próchnicze, gliniasto-piaszczyste i dość wilgotne.
Rośliny jednoroczne i byliny
Na jesieni warto wysiać na rabaty nasiona roślin jednorocznych – dzięki temu będą kwitły wcześniej. Siewki trzeba zabezpieczyć przed zimą, żeby nie przemarzły. Można to tego celu użyć gałązek drzew i krzewów iglastych, suchych liści lub agrowłókniny. W październiku wysiewamy:
- czarnuszkę,
- chabry,
- dimorfoteki,
- eszlocje,
- kosmosy,
- maki,
- mietelniki,
- nagietki,
- ostróżki,
- ubiorki,
- gipsówki.
W październiku można jeszcze sadzić i rozmnażać przez podział rośliny wieloletnie:
- barwinki,
- bergenie,
- bodziszki,
- dąbrówki rozłogowe,
- funkie,
- gęsiówki,
- goździki pierzaste,
- krwawniki,
- runianki,
- skalnice,
- tawułki,
- złocienie,
- zawciągi,
- żagwiny.
Można także sadzić konwalie, pamiętając, że rośliny te preferują stanowiska wilgotne i cieniste. Uwaga! Konwalie, które rosną w lesie, są pod ochroną i nie można ich wykopywać. W ogrodzie sadzimy konwalie zakupione w sklepach i centrach ogrodniczych.
Rośliny cebulowe
Pierwsza połowa października to ostatni moment, aby posadzić do gruntu cebule takich roślin, jak:
- cebulice,
- czosnki ozdobne,
- iksje,
- kosaćce,
- krokusy,
- lilie,
- przebiśniegi,
- szafirki,
- śniedki,
- tulipany.
Po wystąpieniu pierwszych mrozów glebę wokół nich podsypujemy warstwą ściółki, kory albo torfu odkwaszonego (około 3-5 cm).
Ściółkowanie – poznaj sprawdzone metody i materiały
Jeśli nie zrobiliśmy tego we wrześniu, to na początku października wykopujemy z gruntu bulwy roślin, które nie zimują w gruncie w naszym klimacie np. accidantery, eukomisy, galtonie, ismeny, mieczyki, tygrysówki, a po pierwszych przymrozkach – bulwy dalii, begonii bulwiastych i pacioreczników.
Pędy należy przyciąć na wysokości około 10-15 cm. Dalie należy przesuszyć – ważne, aby wypłynął z nich sok. Karpy i bulwy trzeba umieścić w pojemnikach z korą, torfem lub piaskiem. Begonie, dalie i pacioreczniki trzymamy w miejscach ciemnych, chłodnych i suchych.
Rośliny na balkonach i tarasach
Rośliny doniczkowe, które na lato wynieśliśmy na taras czy balkon, należy zabrać do domu. Jeśli zapowiadane są przymrozki, chowamy wszystkie rośliny ciepłolubne (np. oleandry, datury) do jasnych i chłodnych pomieszczeń. Jeżeli przymrozki już wystąpiły i ucierpiały kwiaty balkonowe (np. pelargonie, surfinie, petunie), należy je wyrzucić, a skrzynki oczyścić.
Rośliny wieloletnie można przezimować w jasnym i chłodnym pomieszczeniu (np. pelargonie). Podlewanie kwiatów w okresie jesienno-zimowym powinno być umiarkowane. Roślin nie nawozimy.
Oczko wodne
Oczyszczamy teren wokół oczka wodnego w ogrodzie: usuwamy przekwitłe kwiatostany oraz uschnięte i zwiędłe rośliny. Jeśli staw jest głębszy niż 1 m, rośliny wodne ustawiamy na dnie zbiornika.
Natomiast jeśli oczko wodne jest płytsze, wszystkie rośliny wyjmujemy, wkładamy do pojemnika z wodą i ustawiamy w jasnym i dość chłodnym miejscu. Jeśli mamy tropikalne rośliny do oczka wodnego, takie jak np. hiacynt wodny (pontederia gruboogonkowa), piscja („sałata wodna”) czy salwinia pływająca, należy im zimą zapewnić temperaturę ok .15-18 stopni i widne pomieszczenie.
Dno w niewielkim stawie należy oczyścić z mułu i zgniłych resztek roślin. Nad oczkiem wodnym warto rozciągnąć siatkę o drobnych oczkach, która zabezpieczy staw przed spadającymi liśćmi, gałęziami i innymi zanieczyszczeniami.
Zobacz, o co pytają nasi klienci
Kiedy ostatni raz kosić trawę przed zimą?
Dobrym momentem na koszenie trawnika przed zimą jest połowa października. Jeśli jesień jest słoneczna, nie ma przymrozków, a także obficie pada deszcz, termin ostatniego koszenia może przesunąć się na początek listopada. Pamiętaj, że na zimę nie powinno się zostawiać źdźbeł dłuższych niż 8 cm.
Czy lawendę można sadzić jesienią?
Lawendę można sadzić wiosną i jesienią. Dobrym terminem będzie początek września i października.