Parkiet czy panele. Jak wybrać idealną podłogę do Twojego domu?

Drewno cenimy za trwałość, naturalne piękno oraz łatwość, z jaką poddaje się renowacji. Deski to jeden z najstarszych rodzajów podłogi. Surowa, drewniana podłoga kojarzy się głównie z wiejskimi chatami oraz domami w stylu rustykalnym. Jednak deski z wyselekcjonowanego drewna – bez sęków, z delikatnym rysunkiem słojów, jednobarwne – będą dobrze wyglądać w minimalistycznych oraz industrialnych wnętrzach. Kluczem do sukcesu jest wybór odpowiedniego gatunku drewna.

Standard

Tradycyjnie deski układa się na legarach, które leżą na stropie, bądź podłodze na gruncie na warstwie wylewki i izolacji – na paskach z filcu lub gumy. Pomiędzy legarami układa się płyty z wełny mineralnej w celu wyciszenia podłogi i ewentualnie ocieplania, np. gdy podłoga znajduje się nad nieogrzewanym pomieszczeniem. Niektóre deski przystosowane są do łączenia na pióro i wpust.

Zamienniki

Nowość to modele z rowkowanymi spodami, które poprawiają wentylację posadzki i są mniej narażone na odkształcanie. Nakleja się je bezpośrednio na podłodze betonowej lub na gładzi cementowej.

Jaki efekt chcesz uzyskać?

1. Malowane na jasny kolor deski optycznie powiększą pomieszczenie, a wąskie dodatkowo je poszerzą.

2. Olejowane zapewnią zdrowy klimat w mieszkaniu, bo drewno „oddycha". By efekt był trwały, w pierwszym roku olejowanie trzeba przeprowadzić kilka razy. Można też wykończyć deski warstwą wosku, wtedy posadzka będzie aksamitna w dotyku.

3. Lakierowanie bezbarwnym preparatem sprawdzi się tylko w przypadku drewna najwyższej jakości, ponieważ lakier nie pokryje niedoskonałości, np. przebarwień.

Jak dobrać wielkość

Klepki (deski) powinny być dopasowane do rozmiarów pomieszczenia: małe powiększają pokój. Należy pamiętać też, że im większe deski, tym ewentualne szczeliny pomiędzy nimi będą szersze. Zwłaszcza, jeśli mamy suche powietrze w domu. Istotne są również właściwości podłoża – gdy chcemy mieć duże deski, powinno być ono bardzo stabilne.

NASZE RADY

Drewnianą podłogę najlepiej układa się w temp. 15-20°C, po kilku dniach „leżakowania" w pomieszczeniu.

• Ważne jest również, aby przy montażu i wykańczaniu nie mieszać preparatów pochodzących od różnych producentów chemii.
• Do montażu najczęściej używa się dwuskładnikowych klejów poliuretanowych (PU) lub poliuretanowo-epoksydowych (PU/E).

Drewniany parkiet to materiał, którego główną zaletą jest naturalny wygląd oraz trwałość. Parkiet można układać w różne wzory, np. jodełkę (pojedynczą lub podwójną), cegiełkę lub kwadraty.

Standard

Klepki łączy się na pióro i wpust. Dobrze konserwowany parkiet wytrzyma nawet 50 lat (ok.12 cyklinowań).

Zamienniki

Parkiet lamelowy, który jest cieńszy od tradycyjnego, więc i kosztuje o 20-30% mniej. Dobrze łączy się z terakotą, dzięki podobnej grubości.

• Przemysłowy – składa się z bardzo wąskich deszczułek litego drewna, układanych na sztorc. Tworzą bardzo trwałą (dzięki grubości) posadzkę, a jednocześnie znacznie tańszą od tradycyjnego parkietu.
• Finish parkiet lub Duoparkiet to dwuwarstwowe panele. Mają najlepsze gatunki drewna na wierzchu, a pod spodem warstwę nośną złożoną z małych, poprzecznie ułożonych listewek. Są bardziej stabilne od tradycyjnego parkietu.

Czym wykończyć

• Lakiery nawierzchniowe dzielą się na: rozpuszczalnikowe oraz wodorozcieńczalne. Pierwsze są odporne na ścieranie, ale podczas ich stosowania powstają szkodliwe opary. Drugie wprawdzie ich nie wydzielają, ale za to tworzą powierzchnie, które są mniej odporne na zużycie. Zalety obu łączą lakiery poliuretanowe wodorozcieńczalne (są dość drogie.)
• Olej skutecznie impregnuje i wnika głęboko w drewno. Ładnie eksponuje jego usłojenie i pogłębia kolor. Zaolejowana podłoga jest antystatyczna, odporna na ścieranie oraz mniej śliska od woskowanej. Podłogę można olejować na zimno, i na gorąco (zrobi to tylko specjalista).
• Wosk tworzy na powierzchni drewna cienką i połyskującą powłokę. Nakłada się go tylko na surowe drewno. Można go podgrzać (topi się w 40°C) lub rozcieńczyć rozpuszczalnikiem. Na koniec warto podłogę wypolerować, będzie się wtedy mniej brudziła.

Uroda ma wymagania

1. Idealnie gładką posadzkę uzyskamy tylko z drewna w najwyższym gatunku, z dobrą izolacją przeciwwilgociową. Wtedy można ją polakierować, także na wysoki połysk. Będzie wyglądała elegancko i przetrwa lata.

2. Przedwojennego parkietu lepiej nie lakierować, bo będzie pękać, a szpachla się wykruszy. Wystarczy go przeszlifować i zaolejować, a podkreśli klasyczny charakter wnętrza.

NASZA RADA

Podłogi olejowanej lub woskowanej nie wolno zaniedbać. Jeśli powłoka wytrze się do surowego drewna – odbarwi się pod wpływem promieni UV, a zabrudzenia wnikną w strukturę klepek.

Ma 8-14 mm grubości i jest najcieńszą z drewnianych podłóg, zatem i mniej wytrzymałą od parkietu. Poszczególne elementy (nazywane często lamelkami), ułożone w gotowy wzór i połączone w płyty, naklejone są fabrycznie na papier lub tekstylną siatkę.

Standard

Tafle w kształcie kwadratu, prostokąta lub sześciokąta, wykonane z jednego gatunku drewna i ułożone naprzemiennie, np. w cegiełkę, szachownicę.

Zamienniki

Mozaika przemysłowa – lamelki ułożone są obok siebie (bez wzoru).

• Pałacowa – ma najbardziej skomplikowaną kompozycję, często kontrastowo łączy jasne i ciemne gatunki drewna, co daje efekt trójwymiarowości wzoru.
• Nowoczesna – drobne kostki z jesionu czy drewna merbau są zaimpregnowane, więc nadają się do łazienki.

Jakość a budżet

Im twardsze drewno, tym ma lepszą odporność na zarysowania i wilgoć. To przekłada się oczywiście na cenę. Niedrogie, ale dość miękkie gatunki, jak sosna, świerk, sprawdzą się w sypialni, czyli tam, gdzie mało chodzimy. Do salonu lub pokoju dziecięcego nadają się średnio twarde gatunki, np. modrzew, brzoza, olcha, wiśnia, do przedpokoju i kuchni – twarde drewno: wiąz, jawor, dąb, orzech, klon, jesion, grusza i grab. Z rodzimych drzew najtwardsze i najdroższe są podłogi z dębu, jesionu, klonu. Najbardziej wytrzymałe jest drewno egzotyczne, np. jatoba, kempas, badi, teak. Pasują do łazienki, ze względu na wysoką zawartość olejków żywicznych i odporność na wilgoć.

WAŻNY DETAL

Szczelina dylatacyjna

Układając parkiet i deski podłogowe, trzeba pamiętać o pozostawianiu przy ścianie szczelin dylatacyjnych. W dużych pomieszczeniach powinny znajdować się także co 4-6 m – w zależności od rodzaju użytego drewna oraz kierunku jego układania.

• Im stabilniejsze jest drewno, tym szczeliny mogą się znajdować w większych odstępach.
• Należy je pozostawiać również w przejściach między pomieszczeniami.
• Przy łączeniu różnych rodzajów posadzek używa się m.in. korków w formie listew dylatacyjnych lub korków natryskowych.

Składają się trzech warstw. Wierzchnia (z drewna) pokryta jest kilkoma warstwami lakieru i utwardzona promieniami UV. Można też spotkać panele pokryte olejem, woskiem lub postarzane. Rdzeń panelu, czyli warstwa nośna, zbudowana jest z listewek lub płyty HDF. Natomiast spodnia to sklejka lub okleina z drewna iglastego. Dzięki takiej budowie panele są stabilne i można je położyć nawet na ogrzewanie podłogowe.

Standard

Układa się je jako podłogę pływającą, bez trwałego mocowania do podłoża. Deski łączy się na pióro i wpust lub na zatrzask (click).

Zamienniki

Niektóre mają dodatkową warstwę izolacji akustycznej – z kauczuku lub filcu – co poprawia komfort akustyczny. Taka podłoga jest jednak droższa.

Szybko i łatwo

1. Układanie paneli nie wymaga cyklinowania, lakierowania, ani użycia specjalistycznych narzędzi. Minus: tylko te z górną warstwą powyżej 4 mm nadają się do ewentualnego szlifowania.

2. Najlepiej układać je prostopadle do okien, czyli wzdłuż linii padania światła. Plus: łączenia będą mniej widoczne, a pomieszczenie wyda się optycznie większe.

NASZA RADA

W przypadku ogrzewania podłogowego, poza korkiem i podkładem filcowym, nie zaleca się gąbek i pianek jako materiału podkładowego.

Izolacja akustyczna

Odgłos kroków najbardziej roznosi się w przypadku paneli podłogowych układanych luźno na podłożu (tzw. podłoga pływająca, gdzie deski nie zostały przyklejone do podłoża). Pomoże tu zastosowanie podkładu dźwiękochłonnego z pianki polietylenowej lub miękkiej płyty MDF. Można również wybrać panele z systemem wyciszającym, czyli ze zintegrowaną z nimi warstwą tłumiącą odgłosy. Taka podłoga jest bardziej cicha, a powstające dźwięki (np. gdy spadnie jakiś przedmiot) są niższe – mają mniejszą częstotliwość, więc nie męczą tak bardzo naszych uszu. System wyciszający ogranicza także powstawanie echa i wibracje w trakcie chodzenia.

DOBRA ALTERNATYWA

Panele korkowe

Ich warstwę dekoracyjną tworzy fornir z korka lub z drewna naturalnego (buk, dąb, klon, jesion), czasami z egzotycznego na podkładzie z aglomeratu korkowego. Na spodzie znajduje się cienka warstwa korka lub drewna, nasączona żywicą, która zabezpiecza przed wyginaniem się. Niektóre mają dodatkowo nałożoną fabrycznie na spód matę wygłuszającą, co znacznie poprawia ich izolacyjność akustyczną.

Zalety

• Są ciepłe w dotyku, przyjemnie chodzić po nich boso.
• Naturalny kolor korka może mieć różne odcienie i nieregularnie zabarwioną powierzchnię.
• Forniry drewniane – występują w formie klepki (np. trzy klepki na jednym panelu) lub desek.
• Prosty system układania.
• Panele niektórych producentów mogą być układane na podłożach z ogrzewaniem podłogowym.

NASZA RADA

Alternatywą dla paneli jest korek podłogowy pokryty lakierem, woskiem lub pomalowany farbą. Dla zwolenników ekologicznych rozwiązań: zbieranie kory z dębu korkowego nie uszkadza drzewa, ono nawet lepiej potem rośnie!

autor tekstu Marcin Tadeuszewski

Czy drewniana podłoga jest ciepła?

Drewniana podłoga dobrze przewodzi ciepło. Ponadto drewno o miodowym zabarwieniu wizualnie ociepla wnętrze, co sprawia, że pomieszczenie staje się przytulniejsze.

Czy pod parkietem można zainstalować ogrzewanie podłogowe?

Tak! Pod drewnianym parkietem możesz zastosować ogrzewanie podłogowe. Do tego celu najlepiej sprawdzi się parkiet z drewna o niskiej skłonności do rozszerzania i kurczenia się, np. dąb lub jesion.