Filtry kuchenne. Jak działają i jakie mają zalety?

W wodzie kranowej mogą występować zanieczyszczenia, w tym piasek i kamień, zbyt duża zawartość chloru, związków żelaza czy też manganu, które negatywnie wpływają na stan zdrowia. Popularna „kranówka” może mieć także nadmierną twardość (zbyt dużą ilość magnezu i wapnia). Najtwardszą wodę w Polsce mają mieszkańcy rejonów południowo-wschodnich. Może ona powodować osadzanie się kamienia na urządzeniach.

Z pomocą przychodzi filtr do wody, który zmiękcza i poprawia jakość wody pitnej oraz zapobiega niszczeniu instalacji wodnej i armatury. Miękka woda pozwala na stosowanie mniejszej ilości detergentów do mycia naczyń, lepsze ich pienienie i rozpuszczanie. Dodatkowo, jest ona po prostu smaczniejsza i nie posiada charakterystycznego dla twardej wody gorzkiego posmaku. Warto wiedzieć, że twardość wody można sprawdzić w domu za pomocą testu kropelkowego.

Filtrów coraz częściej używa się w domach czy mieszkaniach, które korzystają z wody dostarczanej przez wodociągi miejskie – polepszają one parametry i jakość wody, a także jej smak i zapach. Filtry przeznaczone do zastosowania w domu montuje się często pod zlewem w kuchni, czyli tam, gdzie najczęściej wykorzystuje się wodę do picia. Filtry podzlewowe (filtry podzlewozmywakowe) swoją nazwę zawdzięczają miejscu montażu i są jednym z najskuteczniejszych sposobów na uzdatnianie wody w domowym kranie kuchennym.

Filtry podzlewozmywakowe mogą się różnić między sobą stopniem filtracji. Wyróżnia się filtry:

• dwustopniowe – używa się ich do uzdatniania wody zimnej; ich gwinty posiadają mosiężne wtopki i odpowietrzniki, które odpowiadają za pozbycie się nadmiernej ilości powietrza gromadzącego się pod głowicą. Są wyposażone w ochronę zabezpieczającą przed przeciekaniem;

• trzystopniowe – najlepiej sprawdzają się do filtracji z zanieczyszczeń mechanicznych oraz chloru;

• czterostopniowe – w tego rodzaju systemie filtrów woda przepływa przez wkłady filtracyjne wysokiej jakości. W rezultacie jest ona miękka, a także wolna od wszelkich osadów;

• pięciostopniowe – maksymalnie redukują zanieczyszczenia w wodzie, obniżają ORP (potencjał nasycenia wolnymi elektronami: im niższy, tym woda jest zdrowsza), zwalczają wolne rodniki oraz podnoszą pH wody. Stosuje się w nich innowacyjną technologię polegającą na wykorzystaniu nanosrebra, dzięki czemu wkłady montowane w tych filtrach są odporne na rozwój bakterii i mogą służyć bardzo długo.

Aby wybrać odpowiedni filtr do wody kranowej, należy dokładnie określić swoje potrzeby oraz oczekiwania wobec używanej wody. Jak sprawdzić jakość wody w domu? Woda pochodząca z miejskich wodociągów jest okresowo badana, można więc wystąpić o udostępnienie wyników analiz wody do lokalnego przedsiębiorstwa wodno-kanalizacyjnego lub stacji sanitarno-epidemiologicznej. Jeśli natomiast wodę pobiera się z własnej studni, badanie jakości wody można zlecić w stacji sanitarno-epidemiologicznej. Podzlewowy filtr wody, który ma bezpośredni kontakt z wodą przeznaczoną do spożycia, musi mieć atest PZH.

Podzlewowy filtr do wody, czy też filtr podszafkowy, montuje się pod zlewem, w szafce. Zwykle jest to proste i można tę czynność wykonać samodzielnie. Filtr podłącza się do sieci oraz osobnego kranu. Woda może przechodzić przez trzy rodzaje filtrowania: filtrację mechaniczną, wyłapującą osad, główną, która oczyszcza z chloru i metali ciężkich oraz filtrację osmotyczną.

W tym ostatnim przypadku filtrowanie odbywa się pod ciśnieniem przez błonę półprzepuszczalną, przez którą przedostają się jedynie cząsteczki wody. W ten sposób usuwane są zanieczyszczenia chemiczne, mechaniczne, a także bakterie i wirusy. Odwrócona osmoza ma swoich zwolenników, jak i przeciwników — warto wspomnieć, że taki sposób filtracji usuwa też minerały, więc wodę trzeba dodatkowo namineralizować.

Filtr podzlewowy może również działać na zasadzie filtra węglowego połączonego z filtrem sedymentacyjnym. Za pomocą takiego filtra usuwane są z wody zanieczyszczenia mechaniczne, chemiczne oraz mikrobiologiczne. Ponadto poprawiają się zapach i smak wody. W tego rodzaju filtrach konieczna jest okresowa wymiana wkładów. Zawierają one bowiem węgiel aktywny absorbujący znaczną część zanieczyszczeń. Wkład węglowy należy impregnować srebrem, związkami miedzi i cynku lub takimi, które charakteryzują się działaniem bakteriobójczym i powstrzymują rozwój bakterii we wkładzie filtra.

Kuchenne filtry podzlewowe to rozwiązanie, które ma swoje zalety — z tych powodów warto zamontować taki filtr u siebie.

Zalety filtrów podzlewowych:

• poprawiają smak i zapach wody;

• woda staje się wolna od bakterii, wirusów, piasku, mułu, rdzy oraz zawiesin;

• są łatwe w montażu – można je zamontować bez specjalistycznego sprzętu;

• zajmują małą ilość miejsca – ponad blatem umieszcza się tylko wylewkę wody przefiltrowanej, natomiast pozostała część systemu filtracyjnego umieszczona jest pod zlewem;

• są rozwiązaniem wygodnym i estetycznym;

• wkłady łatwo się wymienia;

• można je samodzielnie serwisować.

Filtry podzlewowe bywają także pewnego rodzaju wyzwaniem:

• filtry działające na zasadzie odwróconej osmozy oczyszczają wodę ze szkodliwych składników, lecz usuwają także minerały, należy więc stosować do nich także mineralizatory, czyli urządzenia, które uzupełniają usunięte, lecz korzystne składniki mineralne w wodzie;

• zużycie wody w przypadku filtrów z odwróconą osmozą jest dużo większe niż standardowo – do uzyskania 5 litrów oczyszczonej wody, przefiltrowuje się aż 40-90 litrów wody kranowej – ogromna większość wody, która przechodzi przez taki filtr, trafia do ścieków.

Filtry nakranowe róznią się od podzlewowych między innymi tym, że są montowane na wylewce. Tego rodzaju filtry oczyszczają wodę np. z ołowiu, pestycydów, chloru i innych substancji wpływających niekorzystnie zarówno na jakość, jak i smak wody. Filtry nakranowe nie wymagają specjalistycznej instalacji: możemy samodzielnie zainstalować je na kranie. Częstotliwość wymiany filtra zależna jest od jego rodzaju i marki.

Czym jest proces odwróconej osmozy?

To proces wymuszonej dyfuzji rozpuszczalnika przez błonę półprzepuszczalną, która dzieli dwa roztwory o różnym stopniu stężeniem. Jest on przeciwny do osmozy spontanicznej – odwrócona osmoza zachodzi zawsze od roztworu, który ma wyższe stężenie substancji rozpuszczonej, do roztworu, który ma stężenie niższe. Odwrócona osmoza to podstawa jednej z metod odsalania wody morskiej. Jest również stosowana do oczyszczania oraz zatężania ścieków przemysłowych, w tym pochodzących z przemysłu spożywczego, galwanicznego i papierniczego. Pozwala na odzyskanie wody i cennych substancji, które zawarte są w ściekach. W domu używa się zjawiska odwróconej osmozy w celu dokładnego oczyszczenia i filtracji wody. Za jego sprawą z usuwane są z niej nie tylko większe cząstki, takie jak zanieczyszczenia mechaniczne (piasek, kamień, rdza) i chemiczne (chlor, mangan), wirusy i bakterie, ale również wartościowe minerały. Z tego powodu taki sposób filtrowania wody ma swoich przeciwników — wodę należy dodatkowo namineralizować. Filtry podzlewowe np. z filtrem węglowym są alternatywą dla odwróconej osmozy.

Filtr podzlewowy czy dzbanek do filtrowania wody?

Pomimo tego, że współcześnie woda w polskich kranach jest oczyszczona i spełnia wysokie standardy oraz normy, wiele osób nie chce pić wody prosto z kranu. Alternatywą dla filtrów podzlewowych jest dzbanek filtrujący. Należy jednak pamiętać, że dzbanek do filtrowania wody nie usuwa bakterii. Filtruje natomiast chlor, piasek, rdzę, drobne zawiesiny i nie powoduje całkowitej demineralizacji. Filtr podzlewozmywakowy jest zatem skuteczniejszy.

Czy filtr podzlewowy jest ekonomicznym rozwiązaniem?

Najbardziej opłacalną i najtańszą inwestycją jest zamontowanie filtra podzlewozmywakowego z łatwo wymiennym filtrem węglowym. Filtry oparte na odwróconej osmozie zużywają więcej wody, niż produkują (nieoczyszczona woda vs. przefiltrowana). Jednak wciąż koszt uzyskania 1 l przefiltrowanej wody kranowej jest niższy od 1 l wody mineralnej lub źródlanej butelkowanej, zakupionej w sklepie.