Palenisko ogrodowe. Czym jest, co mówią przepisy i jak z niego bezpiecznie korzystać?

Palenisko ogrodowe to konstrukcja, która pozwala w bezpiecznych warunkach rozpalić ogień. Służy do:

• oświetlenia
• odstraszania owadów wieczorami
• ogrzewania podczas chłodniejszych dni i wieczorów spędzanych w ogrodzie lub na tarasie
• przygotowania ogniska i potraw
• może stanowić element wędzarni ogrodowej

Posiadanie ogniska w ogrodzie jest dozwolone, ale to, co można w nim palić, określają przepisy prawa. Ognisko o ogrodzie lub na działce najczęściej rozpalane jest z dwóch powodów:

• w celach rekreacyjnych – podczas spotkań w gronie rodziny i przyjaciół, gdzie chcemy upiec kiełbaskę, ogrzać się i porozmawiać w przyjemnej atmosferze;
• W celach porządkowych – aby spalić suche liście, gałęzie i odpadki po wcześniej przeprowadzonych pracach ogrodniczych.

Odpady z ogrodu, skoszona trawa, ścięte gałęzie nie mogą zostać spalone w ognisku lub w palenisku ogrodowym. Dokładnie reguluje to Ustawa o odpadach z dnia 14 grudnia 2012 r. Dowiadujemy się z niej, że można spalać zgromadzone resztki roślin, ale tylko w sytuacji, gdy nie są one objęte obowiązkiem selektywnej zbiórki odpadów.

WAŻNE!

Każdy właściciel ogrodu lub działki rekreacyjnej ma obowiązek segregowania odpadów i ich utylizacji zgodnie z zasadami, które obowiązują w danej gminie. Najczęściej odpady zielone należy samodzielnie dostarczyć do PSZOK (Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych). Może również posegregować odpady w specjalne worki, które zostaną zabrane przez gminę w określonych terminach. Takie zbiórki najczęściej odbywają się jesienią.

Miejsce na ognisko w ogrodzie można stworzyć do tzw. celów rekreacyjnych. Oznacza to, że upieczenie kiełbaski lub ogrzanie się jest dozwolone. Należy jednak pamiętać, że nie wolno w takim miejscu spalać resztek po pracach ogrodowych. Palone liście i suche gałęzie mogą wydzielać dużo dymu, co może przeszkadzać nie tylko domownikom, ale także sąsiadom. W palenisku w ogrodzie lub ognisku powinno się spalać wyłącznie drewno opałowe, które zostało wcześniej przygotowane. Najodpowiedniejsze jest to o wilgotności 20-30%, które podczas spalania wydziela mało dymu.

Paleniska ogrodowe występują w wielu formach i mogą być zbudowane z różnych materiałów. Do budowy paleniska nadadzą się cegły i kamienie. Gotowe paleniska najczęściej wykonane są z żeliwa lub stali nierdzewnej. Innym rodzajem jest palenisko gazowe. Poniżej znajdziesz najpopularniejsze paleniska ogrodowe:

Niektórzy producenci decydują się na wykonanie gotowych palenisk z estetycznego kamienia. Ognisko w ogrodzie z kamieni stanowi prawdziwą ozdobę ogrodu i tarasu. Mają zazwyczaj nowoczesną, prostą formę. Kamień to także materiał, z którego łatwo wykonać palenisko samodzielnie.

W podobny sposób można wykonać palenisko z cegły. Można nadać mu kształt okręgu lub wybudować coś na kształt kominka czy grilla. Do łączenia cegieł przyda się zaprawa i cement odporne na wysokie temperatury. Można również kupić gotową podstawę paleniska wykonaną ze stali i obudować ją wybranym materiałem. Palenisko ogrodowe murowane to propozycja dla osób, które dysponują dużą działką i chcą dokładnie zaaranżować dostępną przestrzeń.

Jeśli palenisko ma być minimalistyczne i nowoczesne, warto wybrać to ze stali nierdzewnej. Nad paleniskiem możesz zawiesić grill lub kociołek do dań jednogarnkowych. W ofercie znajdziesz paleniska otwarte oraz z przykryciem. Jeśli ma ono służyć wyłącznie ogrzewaniu i lekkiemu doświetlaniu tarasu, warto wybrać ogrzewacz tarasowy z efektownym kominem.

Palenisko do ogrodu z żeliwa jest ciężkie i trudno je wywrócić. W ofercie znaleźć paleniska w kształcie minimalistycznej misy, kosza, czy kominka. Palenisko ogrodowe żeliwne jest niezwykle odporne na ścieranie, wytrzymalsze i bardziej odporne na korozje niż w przypadku modeli ze stali.

Oprócz klasycznych palenisk, można zdecydować się też na to zasilane gazem ziemnym lub propanem. Jego zaletą jest możliwość łatwej regulacji temperatury. Do rozpalenia paleniska gazowego nie potrzebujesz żadnego rodzaju rozpałki lub węgla.

Miejsce na nowoczesne palenisko w ogrodzie lub klasyczne ognisko musi zostać starannie dobrane. Planując taką przestrzeń, pod uwagę należy wziąć obowiązujące przepisy przeciwpożarowe. Z rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych terenów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109, poz. 719), można znaleźć informację, że ognisko w ogrodzie może zostać uznane za nielegalne, jeżeli:

• zostało rozpalone w odległości mniejsze niż 100 m od granicy lasu;
• zostało umieszczone w miejscu, gdzie istnieje ryzyko zapalenia się materiałów łatwopalnych;
• zostaje rozpalane w odległości mniejszej niż 4 m od granicy działki sąsiada;
• znajduje się w odległości mniejszej niż 10 m od miejsca, gdzie występują np. płody rolne.

Szukając inspiracji miejsca na ognisko w ogrodzie pod uwagę, należy również wziąć zjawisko zadymienia. Dym z ogniska nie powinien wydostawać się na drogę i tym samym pogarszać widoczność i stwarzać zagrożenie w ruchu samochodowym.

Nie należy również przeszkadzać sąsiadom. Ta zasada jest dokładnie uregulowana w art. 144 Kodeksu Cywilnego, z którego można dowiedzieć się, że nakazuje się powstrzymanie się od działań, które zakłócałyby korzystanie z nieruchomości sąsiednich ponad przeciętną miarę wynikającą ze społeczno-gospodarczego przeznaczenia i stosunków miejscowym. W dużym uproszczeniu oznacza to, że jeżeli sąsiad wezwie policję lub straż miejską i zgłosi, że dym z ogniska mu przeszkadza, wówczas organizator ogniska może zostać ukarany mandatem. Warto o tym pamiętać organizując przyjęcie, imprezę lub inną uroczystość na świeżym powietrzu.

Nowoczesne miejsce na ognisko w ogrodzie to specjalnie zaprojektowana przestrzeń, która gwarantuje komfort, funkcjonalność, estetyką oraz bezpieczeństwo. Ustawiając m.in. palenisko w ogrodzie, szczególną uwagę należy zwrócić na:

• miejsce – wybierając lokalizację, należy wziąć pod uwagę kierunek wiatru. Przyjmuje się, że najlepsze miejsce na ognisko w ogrodzie znajduje się zawsze na wschodniej części działki. Dzięki temu można skutecznie ograniczyć wpływ wiatrów z zachodu;
• podłoże – najlepsze są nawierzchnie odporne na wysokie temperatury. Najpopularniejsze jest ognisko w ogrodzie z kamieni, betonu lub żwiru;
• miejsce do odpoczynku i siedzenia – przestrzeń wypoczynkowa jest kluczowa, by każdy uczestnik spotkania przy ognisku siedział wygodnie i komfortowo. Wybrać można m.in. gotowe zestawy mebli ogrodowych lub pojedyncze krzesła, leżaki i stoliki;
• miejsce do przechowywania drewna – łatwy dostęp do opału i prawidłowo przechowywane drewno pozwala dłużej cieszyć się ciepłem ogrodowego ogniska;
• bezpieczeństwo – ogień należy rozpalać z dala od przedmiotów łatwopalnych;
• dodatkowe oświetlenie – atmosferę i blask ognia można wzmocnić, dodając na posesji subtelne oświetlenie w postaci lamp solarnych, latarni i girland.

Miejsce dookoła paleniska możesz obsadzić wyższymi krzewami, które dodatkowo zablokują dym lecący w kierunku sąsiada i wydzielą prywatną przestrzeń.

Aby rozpalić ogień, należy wypełnić palenisko suchym drewnem kominkowym. Najlepiej ustawić je pionowo, tworząc kopczyk. Można też użyć standardowych podpałek, które przyspieszają pojawienie się ognia. Aby rozpalanie było bezpieczne, warto ustawić obok konewkę z wodą. W razie konieczności, szybko ugasisz ogień. Paleniska w zależności od modelu można wyposażyć w akcesoria:

Jak zrobić palenisko z kostki brukowej lub kamieni?

Wystarczy wyznaczyć niewielkie koło w wybranym miejscu i zrobić wgłębienie na około 20-30 cm. Następnie trzeba jeszcze ułożyć kamienie (mogą to być kamienie polne, ale także pozostałości po kostce brukowej) dookoła wyznaczonego okręgu. Najlepiej wykonać dwie linie lub ułożyć kamienie schodkowo. Jeśli konstrukcja wymaga utwardzenia i zabezpieczenia, można użyć żaroodpornej zaprawy lub odpornego na wysokie temperatury cementu przeznaczonego do budowy pieców.

Jak zrobić palenisko murowane?

Potrzebne będą drewniane paliki, sznurek, poziomica, łata murarska, ognioodporna cegła szamotowa i zaprawa odporna na żar. Na początku należy przy pomocy sznurka i patyka zrobić duży cyrkiel i wyznaczyć okrąg, czyli plan paleniska. W wyznaczonym miejscu trzeba usunąć ziemię na ok. 20 cm i wypełnić 10-centymetrową warstwą zaprawy betonowej, którą rozprowadza się i wyrównuje łatą murarską. Beton należy zostawić do lekkiego wyschnięcia i następnego dnia wyznaczyć mniejszy okrąg. Dookoła okręgów należy ułożyć cegły, a następnie mur na mijankę. Luki wypełnia się zaprawą. Przez kilka dni całość warto polewać wodą, aby zaprawa lepiej się przyczepiła.

Jakie kamienie na palenisko wybrać?

Tworząc palenisko, można wybrać wiele odmian kamieni. Należą do nich np. kamienie polne, granit, kamień łupany, a nawet żwir.

Czym pomalować palenisko ogrodowe?

Do malowania paleniska należy użyć farby żaroodpornej. W ofercie znaleźć można takie uniwersalne, które zabezpieczą wybraną powierzchnię i będą bezpieczne nawet wtedy, kiedy zostaną wystawione na bardzo wysoką temperaturę.

Jakie drewno jest dobre na ognisko?

Do paleniska można używać jedynie drewna kominkowego. Na ognisko nie nadaje się drewno drzew iglastych, ponieważ wydziela zbyt dużo żywicy (jest toksyczna po spalaniu). Najlepszy będzie grab, jesion, buk, dąb, brzoza, topola, wierzba.

Czy można palić ognisko na działce?

Należy pamiętać o przepisach, które określają, w jakich przypadkach rozpalanie ognisk na działce jest zgodne z prawem. Nie można palić w nim liści, trawy i gałęzi, a tym bardziej śmieci. Złamanie tej zasady może skutkować otrzymaniem grzywny. Można za to wykorzystać palenisko ogrodowe w celach rekreacyjnych, jeśli nie będzie ono przeszkadzać sąsiadom.

Co można piec na ognisku?

Na ognisku można przygotowywać klasyczne kiełbaski i kaszankę, różne rodzaje zamarynowanego mięsa, ryby, warzywa oraz podpiekać pieczywo. Na ruszcie można położyć zawinięte w folię owoce i mniejsze warzywa, a nawet zrobić pizzę z grilla. Popularne są również kociołki do przygotowywania zup i dań jednogarnkowych.