Kalendarz ogrodnika – maj
W maju w ogrodzie czeka nas dużo pracy. 12-14 maja przypadają tzw. „zimni ogrodnicy”, a 15 maja – „zimna Zośka”. Po połowie maja, mija ryzyko gruntownych przymrozków. W tym czasie należy wysiewać i sadzić do gruntu warzywa i rośliny ozdobne. Trzeba też zadbać o oczko wodne oraz trawnik. Jak zaplanować prace ogrodowe w maju? Podpowiadamy!
Trawnik
Aby trawnik był piękny i gęsty, w ramach prac w ogrodzie w maju należy kosić go co 7-10 dni. Murawa musi być regularnie podlewana (szczególnie, jeśli wiosna jest ciepła i słoneczna).
Przy pielęgnacji trawnika najlepiej sprawdza się system automatycznego nawadniania. Warto też zamontować czujnik deszczu, który zablokuje podlewanie, jeśli opady będą wystarczająco obfite.
Trawę trzeba też nawozić – wiosną należy stosować nawozy bogate w azot. Chwasty pojawiające się na trawniku trzeba usunąć.
Można zrobić to ręcznie, co jest czasochłonne i nieefektywne przy dużych powierzchniach, dlatego chwastów z trawnika najskuteczniej można pozbyć się, wykonując oprysk herbicydem na rośliny dwuliścienne.
Częste koszenie wzmacnia darń i ogranicza rozrastanie się chwastów.
Jak zwalczać chwasty w ogrodzie i na trawniku
Warzywa i owoce
Maj w ogrodzie to czas pierwszych zbiorów – można już zbierać szparagi, dojrzewa rabarbar, szczaw oraz jagody kamczackie. W szklarniach i pod osłonami pojawiają się rzodkiewki, sałata, szczypiorek, koperek.
Na początku miesiąca do tuneli lub szklarni można sadzić rozsady:
- bakłażana,
- kalafiora,
- kapusty,
- melona,
- ogórków,
- papryki,
- pomidorów,
- selera.
Pod koniec miesiąca do gruntu można wysadzać sadzonki:
- pomidorów,
- papryki,
- ogórków,
- bakłażanów,
- selerów,
- melonów,
- porów,
- sałaty.
Jak zrobić i urządzić szklarnię oraz co w niej sadzić? Poznaj najczęstsze pytania i odpowiedzi
W maju do gruntu można wysiać:
koper,
pietruszkę,
dynię i cukinię,
fasolę,
późniejsze odmiany marchwi oraz buraków,
kukurydzę cukrową (pod koniec miesiąca).
Aby zapewnić sobie ciągłość zbiorów, nasiona warzyw warto wysiewać systematycznie co kilka dni przez cały maj (np. rzodkiewkę czy sałatę).
O świeżo posadzone warzywa trzeba odpowiednio zadbać. Należy:
regularnie je podlewać (najlepiej rano lub wieczorem),
spulchniać podłoże (uwaga na korzenie!),
odchwaszczać glebę, żeby rośliny nie musiały konkurować z chwastami o miejsce,
wodę i składniki odżywcze,
wyściółkować rośliny ciepłolubne (np. dynie, cukinie),
warzywa uprawiane z siewu trzeba przerzedzić, kiedy wzejdą, żeby nie rosły zbyt gęsto.
Pomidory warto przywiązać do palików, żeby wiatr nie połamał kruchych łodyg. Wokół roślin należy utworzyć zagłębienie (tzw. misę) i obficie podlewać warzywa, nie mocząc liści. Nie należy także moczyć liści, kwiatów ani pojawiających się owoców na krzewach truskawek. Między rzędami truskawek warto rozłożyć słomę, aby owoce nie miały kontaktu z ziemią (będą wtedy czyste).
Drzewa i krzewy
W trakcie prac ogrodowych w maju można sadzić drzewa i krzewy, które były uprawiane w pojemnikach, jednak jest już za późno na sadzenie roślin z gołym korzeniem.
Pojemniki z roślinami warto przed sadzeniem zanurzyć w wodzie, aby bryła korzeniowa nasiąkła. Świeżo posadzone rośliny należy obficie podlać, potem dostarczać roślinom takiej ilości wody, jakiej wymaga konkretny gatunek.
W maju w ogrodzie z powodzeniem można sadzić gatunki iglaste, a także azalie i różaneczniki. Po kwitnieniu należy przyciąć krzewy, które kwitną wczesną wiosną:
forsycje,
migdałowce trójklapowe i karłowe,
porzeczki krwiste,
tawuły (popielata, śliwolistna, Thunberga, wczesna).
Wycina się przekwitłe kwiatostany u lilaków pospolitych oraz u różaneczników i azalii (jeśli już przekwitły). Wrzośce należy przyciąć, wtedy krzewinki ładnie się zagęszczą. Regularnie trzeba wycinać „wilki” czyli dzikie pędy, które wyrastają z podkładkiu gatunków szczepionych (np. róż). Pod koniec maja warto przerzedzić zawiązki drzew owocowych. Owoców będzie nieco mniej, ale będą bardziej dorodne.
Drzewa i krzewy należy zasilać nawozem zasobnym w azot albo dobrze rozłożonym kompostem. Gatunki o płytkim systemie korzeniowym warto wyściółkować, co zapobiegnie nadmiernemu wysychaniu podłoża. Korą sosnową najlepiej podsypać zwłaszcza azalie, lilaki pospolite, magnolie, róże, wrzosy i wrzośce.
W maju w ogrodzie należy przyciąć i uformować żywopłoty z gatunków iglastych (np. tuja, cis, cyprysik) oraz liściastych (np. ligustr, tawuła, berberys).
Rośliny cebulowe i byliny
Kiedy przekwitną już wczesnowiosenne rośliny cebulowe, należy usunąć suche kwiaty i owocostany, ponieważ proces zawiązywania nasion osłabia cebule. Postępuje się tak w przypadku:
- cebulic,
- hiacyntów,
- kosaćców,
- krokusów,
- narcyzów,
- przebiśniegów,
- puszkinii,
- ranników,
- szachownic,
- szafirków,
- śnieżników,
- tulipanów.
Kiedy liście roślin cebulowych zżółkną i uschną, można przystąpić do wykopywania cebulek, które następnie należy przesuszyć i wysadzić na nowym stanowisku. Można je także przechować w suchym, chłodnym miejscu i wysadzić do gruntu na jesieni. To także dobry moment na przerzedzenie roślin rosnących zbyt gęsto.
Początek maja w ogrodzie to czas sadzenia roślin cebulowych i bulwiastych, które nie zimują w gruncie. Należą do nich m.in.:
begonia bulwiasta,
brodia,
błonczatka (ismena),
eukomis (lilia grzywiasta lub warkocznica),
galtonia,
sprekelia,
mieczyk,
zawilec.
Po 15 maja do gruntu można wysadzić dalie oraz pacioreczniki (czyli kanny, można je także uprawiać w pojemnikach).
W maju można przystąpić do dzielenia, rozmnażania i przesadzania bylin, które kwitną wiosną oraz pod koniec lata i na jesieni. Można także sporządzać sadzonki pędowe (u roślin takich jak dzwonki dalmatyńskie, słoneczniki, złocienie) i sadzonki z piętką (łubin, ostróżki wieloletnie).
Rabaty trzeba systematycznie odchwaszczać, podlewać w miarę potrzeb konkretnych gatunków, obserwować też rośliny, czy nie zostały zaatakowane przez choroby i szkodniki.
Rośliny jednoroczne i dwuletnie
Na początku maja można wysiać do gruntu nasiona gatunków takich jak:
- dimorfoteka,
- fasola wielkokwiatowa,
- kosmos,
- łubin,
- nasturcja,
- portulaka,
- wilec,
- groszek pachnący,
- maciejka,
- nagietki,
- ostróżki,
- słoneczniki.
Wysadzamy też rozsady astrów chińskich, bratków, kocanek oraz lwie paszcze.
Po 15 maja do gruntu można wysadzić rozsady roślin takich jak:
- aksamitka,
- begonia,
- cynia,
- goździk brodaty,
- heliotrop peruwiański,
- kobea pnąca,
- lobelia,
- malwa,
- niecierpek,
- petunia,
- smagliczka nadmorska,
- szałwia,
- ślazówka,
- tunbergia oskrzydlona,
- tytoń,
- werbena,
- zatrwian,
- żeniszek.
Pod koniec miesiąca na rozsadniku warto wysiać rośliny dwuletnie, np.:
bratek ogrodowy,
dzwonek ogrodowy,
miesięcznica dwuletnia,
naparstnica purpurowa.
Balkon i taras
Po 15 maja, kiedy minie już groźba przymrozków, można wystawić na balkon czy taras donice z roślinami, które zimowały w pomieszczeniach np. oleandry.
Przez pierwsze dni warto je cieniować, bo ich delikatne liście mogą zostać poparzone przez silne majowe słońce. Można już także wynieść skrzynki i donice z popularnymi roślinami balkonowymi. Należą do nich m.in.:
begonia,
fuksja,
komarzyca,
lobelia,
pelargonia,
petunia,
stokrotka afrykańska,
surfinia,
werbena,
żeniszek.
Do uprawy w donicach i skrzynkach nadają się także zioła:
bazylia,
mięta,
melisa,
rozmaryn,
pietruszka naciowa.
W trakcie prac w maju w ogrodzie rośliny uprawiane na balkonie i tarasie powinny być regularnie podlewane, trzeba też kontrolować, czy nie zostały zaatakowane przez szkodniki i choroby. W czasie silnych wiatrów, obfitych opadów deszczu czy gradu, warto je przenieść do pomieszczenia (o ile to możliwe).
Oczko wodne
Kiedy temperatura ustabilizuje się w okolicy 10 stopni, w oczku wodnym można już podłączyć urządzenia, które zostały wyjęte z wody przed zimą.
Staw należy oczyścić z liści i resztek roślinnych. Można już dosadzać i rozmnażać rośliny wodne. Jeśli maj jest bardzo ciepły i słoneczny, w oczku wodnym mogą nadmiernie rozrastać się glony, które mogą szybko opanować mniejsze i płytsze stawy.
Aby ograniczyć namnażanie się glonów, oczko wodne powinno być cieniowane (ciepła woda sprzyja glonom), nie należy wrzucać zbyt dużo karmy dla ryb (stanowi pożywkę dla glonów), można także zastosować organiczne preparaty oczyszczające wodę (np. na bazie szczepów bakterii) albo glonobójcze środki chemiczne oraz lampy UV. Największe glony warto usuwać mechanicznie.
- Środki chemiczne do oczek wodnych
- Akcesoria do oczek wodnych
- Filtry, pompy filtrujące i napowietrzające
Zobacz, o co pytają nasi klienci
Co to jest „zimna Zośka”?
To potoczne określenie zjawiska klimatycznego typowego dla naszej części Europy. Wypada w połowie maja, kiedy to nocą mogą jeszcze występować przymrozki. „Zimna Zośka” przypada na 15 maja.
W okresie 12-14 maja mówi się o „zimnych ogrodnikach”. Nazwa wzięła się od patronów tych specyficznych dni: św. Pankracy (12 maja), św. Serwacy (13 maja) i św. Bonifacy (14 maja).